Dresden

Niewymagający prezentacji słynny Norweg Jan Garbarek jest za Oceanem uważany za najlepszego, a już na pewno za najpopularniejszego jazzmana Europy. On zaś, mając częściowo polskie korzenie, jest w sensie muzycznym prawdziwym obywatelem świata. Grywał z całą plejadą najwybitniejszych jazzmanów i przedstawicieli muzyki etnicznej ze wszystkich stron.

Do sukcesu dochodził studiowaniem, eksperymentowaniem i wytrwałą pracą. W grze na saksofonach tenorowym i sopranowym wypracował niezwykle przenikliwe, transparentne i owiane nutą romantyzmu brzmienie, właściwie nie do podrobienia. W ostatniej dekadzie Jan Garbarek skupił się na muzykowaniu z międzynarodowym kwartetem w stylu etno-jazzowym oraz na dialogowaniu z brytyjskim kwartetem wokalnym Hillard Ensamble w konwencji średniowiecznej muzyki sakralnej i renesansowej. Niniejszy tytuł jest długo oczekiwanym, bo od poprzedniego "In Prasie of Dreams" upłynęło aż 5 lat.

W nagrodę dla fanów album "Dresden" Jana Garbarka zawiera dwa krążki wypełnione rejestracją koncertu, jaki miał miejsce w październiku 2007 r. Nagrania pochodzą więc z tej samej trasy, w ramach której kwartet dał również pięć entuzjastycznie przyjętych występów w Polsce wiosną 2008 r. Program koncertu z Drezna jest niemal taki sam jak tych, które odbyły się u nas. Już na samym początku zauważamy, że w porównaniu z dość statycznymi nagraniami studyjnymi, koncerty firmowane przez Jana Garbarka, przy takiej samej dbałości o detale charakteryzują się bardziej dynamicznym przebiegiem i szerszą skalą dramaturgii. Można to odbierać jako zaproszenie fanów do ponownego udziału w rozpoczynającej się niedługo kolejnej turze koncertowej.

W składzie kwartetu Garbarka przez lata pozostawało niezmiennie dwóch Niemców: wielki esteta i dyskretny akompaniator Reiner Bruninghaus, udzielający się na fortepianie i syntezatorze, oraz mistrz nastroju i lekkości - Eberhard Weber muskający pociągle struny basu elektrycznego. Na skutek kłopotów zdrowotnych Webera zastąpił ostatnio subtelny, choć bardziej żywiołowy, brazylijski basista Uri Daniel. Natomiast ciągle zmieniali się w zespole perkusiści i na koncercie w Dreźnie kwartet uzupełnił czarny mistrz subtelnej synkopy Manu Katche z Francji.

Częściowo odmieniony kolektyw osiągnął doskonały stopień integracji, tak że zarówno w partiach zbiorowych, jak i solo, jeden głos wyśmienicie korespondował z drugim. Lider potwierdził mistrzowski poziom, układając proste, a niezmiennie fascynujące linie melodyczne, pełne subtelnych odniesień etnicznych. Działający zazwyczaj w tle Bruninghaus prezentował się bardzo wyraziście w partiach solowych, a niekiedy wręcz przebojowo. Daniel starał się dochować tradycji brzmieniowej Webera i dopiero w solówkach określał bliżej swą artystyczną tożsamość. Katche posiadł rzadką zdolność plastycznego kształtowania rytmów, które mimo swej regularności ciągle falują, zmieniając wyraz i dynamikę.

W miarę przebiegu koncertu zespół zręcznie podgrzewał atmosferę przypominając utwory głównie z ostatnich albumów. Za kulminację występu należy uznać ekscytującą interpretację skocznego tematu "Once I Dreamt a Tree Upside Down" w afrykańskim klimacie. Pod koniec pojawiło się też w repertuarze kilka nowych kompozycji lidera: melancholijny "Fugl", zalotnie funkująca "Maracuja" i błyskotliwy "Nu Bein", przywodzący na myśl finałowe popisy Weather Report. Wykonany na bis "Voy Cantando" w charakterze latynoskim na pewno nie ostudził nastrojów, a był symbolicznym podziękowaniem dla publiczności za gorące przyjęcie.

ECM / UNIVERSAL MUSIC
Cezary Gumiński