Jakie rodzaje napędów występują w gramofonach?

Gramofony - napęd paskowy

We współczesnych gramofonach najczęściej stosowane są napędy paskowe. Zasada działania polega na przekazywaniu momentu obrotowego z silnika na talerz za pomocą paska. W tym układzie silnik jest odseparowany od osi talerza, obydwa te elementy mogą (ale nie muszą) być zainstalowane w jednej obudowie (podstawie).

Napęd paskowy jest zwykle nieskomplikowany, a przez to tani, nie wymaga rozbudowanej elektroniki, w połączeniu z talerzem o relatywnie dużej masie zapewnia wysoką stabilność obrotów. Trwałość takich układów jest determinowana głównie paskiem, ten element ulega stosunkowo szybkiemu zużyciu, ale w większości gramofonów łatwo go wymienić.

Napęd paskowy możemy spotkać np. w gramofonach Transrotor Rossini, Pioneer PLX-500 czy TEAC TN-280BT.

Teac TN-280BT

Gramofony - napęd bezpośredni

Jest to napęd, w którym talerz montowany jest bezpośrednio na osi silnika, dzięki czemu nie występują tutaj dodatkowe mechanizmy przekazujące moment obrotowy. Z mechanicznego punktu widzenia ten rodzaj napędu jest jeszcze mniej skomplikowany od napędu paskowego, jednak z układami bezpośrednimi wiąże się na ogół znacznie bardziej rozbudowana elektronika, która czuwa nad stabilnością obrotów.

Napęd bezpośredni z zasady mniej skutecznie wytłumia drgania silnika, które są przenoszone na płytę, choć w nowoczesnych gramofonach nie jest to zwykle problemem. Napędy bezpośrednie często kojarzą się z gramofonami dla DJ-ów, ale proponowane są również na rynek Hi-Fi / High-End.

Napęd bezpośredni został zastosowany np. w gramofonie Technics SL-1200GR

Technics SL-1200GR

Gramofony - napęd zębatkowy

Spotykany w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku, dzisiaj już właściwie niestosowany. Napęd, w którym moment obrotowy przenoszony jest pomiędzy osiami silnika i talerza za pomocą przekładni zębatkowych.

Napęd zębatkowy jest głośny, niepraktyczny.

Gramofony - napęd magnetyczny

Układ oparty na poduszce magnetycznej, która w tym przypadku jest nie tyle elementem przekazującym moment obrotowy co integralną częścią silnika. Poduszka magnetyczna spełnia także rolę zawieszenia talerza, który lewituje nad podstawą, w tradycyjnym gramofonie talerz oparty jest najczęściej na łożysku mechanicznym.

Napęd magnetyczny to rozwiązanie niszowe, z którym wąskie grono producentów dopiero zaczyna eksperymentować. Jednym z nich jest MAG-LEV, którego lewitujący gramofon mogliśmy zobaczyć podczas wystawy Audio Video Show 2018.