Przysłuchując się "Sophisticated Ladies", najnowszej płycie formacji Quartet West prowadzonej przez wybitnego kontrabasistę z Kalifornii trudno uwierzyć, że pół wieku temu muzyk ten jako jeden z buntowników układał wraz Ornette Colemanem podwaliny free jazzu i intensywnie uprawiał ten kierunek przez dłuższy czas. Jednakże ostatnio Haden bardzo zbliżył się do głównego nurtu, a istniejący od ponad dekady kwartet, swą ułożoną koncepcją artystyczną stanowi właściwie zaprzeczenie idei free. Tak czy owak, nagrane przez Quartet West kompakty świadczą o olbrzymiej wyobraźni i erudycji muzycznej Hadena, który mając za sobą okres buntu niezmiennie dba o najwyższy standard jakościowy każdej sygnowanej swym nazwiskiem płyty.
Niniejszy tytuł jest jakby kontynuacją wcześniejszego albumu "The Art of the Song" z udziałem głosów Shirley Horn i Billa Hendersona, a został pomyślany z rozmachem, gdyż kwartetowi z udziałem Erniego Wattsa – saksofon tenorowy, Alana Broadbenta – fortepian i Rodney’a Greena – perkusja, towarzyszy aż sześć gwiazd wokalistyki jazzowej: Ruth Cameron, Renee Fleming, Melody Gardot, Norah Jones, Diana Krall i Cassandra Wilson. Wprawdzie każda z nich wykonuje jeden z sentymentalnych standardów jazzowych, a resztę wypełniają utwory instrumentalne, to jednak trudno znaleźć w ostatniej dekadzie drugą płytę z tak szerokim udziałem najwybitniejszych wokalistek. Aranżacje dla kwartetu są dziełem Charliego Hadena, natomiast orkiestrację dla rozbudowanej sekcji smyczkowej napisał i formację poprowadził Broadbent.
Utwory śpiewane rozpoczyna Melody Gardot, której głos w temacie "If I Am Lucky" brzmi nadzwyczaj dystyngowanie a jednocześnie delikatnie i z należytą dawką głęboko ukrytego swingu. Po partii wokalnej następują wyważone i pełne nastroju partie solowe na fortepianie i saksofonie. Potem instrumentalna kompozycja tytułowa (w nieco żywszym tempie) podtrzymała melancholijną atmosferę, by ustąpić miejsca Jones w temacie "Ill Wind", który został przez nią potraktowany z nadzwyczajnym ciepłem i uduchowieniem.
Gdy ktoś ma wątpliwości, czy Jones zapomniała, co to jazz, może się przekonać o wyśmienitej kondycji wokalistki na tym polu. Popis Wilson, posługującej się lekko matowym altem w "My Love and I", oczarowuje głębią intonacji, nie pozostawiając wątpliwości, że domeną jej kunsztu są ballady. Głos Cameron w "Let`s Call It a Day" jest natomiast pełen zmysłowości i bezpretensjonalności pokazując, jak bardzo szeroki potrafi być wachlarz niuansów kobiecych interpretacji ballad.
W nieco patetyczny i jakby płaczliwy ton wpada Fleming, interpretując temat "A Love Like This" i tą nieco smutną atmosferę przełamuje barwna solówka Broadbenta na fortepianie. Występ Krall w utworze "Goodbye" ujawnia w jak niezwykle liryczną interpretatorkę potrafi się przeistoczyć i, mimo że śpiewa o rozstaniu, wcale nie mamy ochoty na rozstanie z jej głosem, a szczególnie jak wzdycha na pożegnanie.
Zgodnie ze starą prawdą, znacznie trudniejsze dla solisty są wykonania wolnych utworów, gdy uwaga słuchacza jest skoncentrowana na każdym detalu, a na tym krążku można właśnie delektować się rozmaitością detali. Założeniem projektu, jak zresztą i całej działalności Quartet West, jest nawiązanie do sentymentalnego, pozornie tylko staromodnego, stylu sprzed pół wieku, ale - tak jak kiedyś - nie odbieraliśmy prawa bytu odradzaniu się jazzu tradycyjnego, tak w tym wypadku ta niezwykle nastrojowa płyta powinna rozniecać ciepłe uczucia dla śpiewanej tradycji swingowej owianej gęstą mgłą melancholii. Bardzo staranne dokonanie nagrań na "Sophisticated Ladies" sprzyja wysublimowanej atmosferze doznań.
EMARCY/UNIVERSAL
Cezary Gumiński
