W 1722 r. Jan Sebastian Bach napisał pierwszy tom utworów zatytułowany "Das Wohltemperierte Klavier", co znaczy "dobrze nastrojony klawesyn", a raczej "właściwie temperowany instrument klawiszowy". Sam określił ich przeznaczenie na użytek młodzieży muzycznej, chcącej się uczyć, a szczególnie dla tych, którzy już są zaawansowani w nauce.
Bachowi chodziło o strój nierównomiernie temperowany, który pozwalał grać w 24 tonacjach i osiągać różnorodne brzmienia. Zestawienie tonacji w pary pozwala uchwycić różnice pomiędzy nimi, i tak Bach podobno stroił swoje instrumenty.
W 1987 r. ukazał się studyjny album Keitha Jarretta "J.S. Bach: Das Wohltemperierte Klavier, Buch I" wywołując skrajne oceny krytyków - od entuzjazmu po zarzut, że wybitny jazzowy improwizator wykonuje klasykę jak uczeń, choć perfekcyjnie, to bez entuzjazmu.
W marcu tamtego roku w doskonałej akustycznie sali koncertowej Troy Savings Bank Music Hall w Nowym Jorku odbył się recital Jarretta, który wykonał komplet utworów ze wspomnianego dzieła. Reakcja słuchaczy była entuzjastyczna. Ta koncertowa wersja ukazała się dopiero teraz i zainteresuje zwolenników jazzowych dzieł mistrza improwizacji, jak i znawców klasyki, którzy zechcą to wykonanie porównać z nagranymi przez wybitnych pianistów-interpretatorów muzyki Bacha.
Marek Dusza
ECM New Series/Universal