Firma jest nam doskonale znana, obecna na polskim rynku od ponad dwudziestu lat (wcześniej pod nazwą JMLab), jest przedstawiana na łamach "Audio" systematycznie i na bieżąco, wystąpiła już w kilkudziesięciu testach (może prawie w setce). Dlatego nie jest to dla nas unikalna okazja, aby po raz kolejny pisać o wszystkich aktualnych rozwiązaniach, ani też okoliczność uzasadniająca przypominanie historii i dawnych konstrukcji - Focal nie obchodzi żadnego okrągłego jubileuszu. Mamy jednak parę fajnych zdjęć przedstawiających miejsca, obiekty i sytuacje, których w rutynowych testach nie pokazujemy.
Zwiedziliśmy dwie lokalizacje: w St. Etienne, gdzie firma powstała pod koniec lat 70. ubiegłego wielu, i w Burbon-Lancy (dwie godziny jazdy na północ, Burgundia), tam od kilku lat funkcjonuje nowa fabryka. St. Etienne wciąż jest główną siedzibą, pozostało tam kilka linii produkcyjnych przetworników (w tym najlepszych tweeterów - berylowych), membran sandwiczowych, montaż kolumn wyższych serii, wreszcie zaplecze badawczo-rozwojowe, sale szkoleniowe, pomieszczenia odsłuchowe.
Całość zajmuje kilka budynków i sporą powierzchnię. Spotkało mnie tam też jednak rozczarowanie, którego nie mam zamiaru przemilczeć, bo przecież sam muszę się usprawiedliwić z faktu, że w mojej relacji jest tylko kilka zdjęć z tego właśnie kompleksu obiektów - fotografowanie tam, gdzie działy się rzeczy najciekawsze (a więc m.in. "na produkcji", a tym bardziej w dziale projektowym) było zabronione. Daruję jednak wszystkim snucie domysłów - dlaczego. Z biodra strzeliłem kilka zdjęć, oficjalnie pozwolono na jeszcze kilka, ale w Internecie można znaleźć ich więcej pod adresem: www.lesnumeriques.com.
Zostały one zrobione co prawda rok wcześniej (może wtedy zdjęciowe restrykcje jeszcze nie obowiązywały), ale są na nich właśnie te miejsca (St. Etienne) mniej więcej w takiej formie, w jakiej i ja je widziałem. Już myślałem, że z całego wyjazdu przywiozę niewiele ciekawego materiału (i jak ja się producentowi "odwdzięczę" reportażem, kiedy nie będzie go z czego zrobić?), ale wizyta w kolejnym miejscu pozwoliła nadrobić straty. W Bourbon-Lancy działa fabryka o węższym profi lu, wyspecjalizowana w produkcji samych obudów do droższych serii - Electra, Sopra i Utopia - ale przynajmniej można robić zdjęcia...
Widać podobny schemat ewolucji i rozwoju jak w innych pierwszoligowych firmach głośnikowych. Produkcja modeli niższych serii zostaje "wyprowadzona" do fabryk w tańszych lokalizacjach, produkcja przetworników też jest rozproszona, ale produkcja obudów do modeli z wyższej półki pozostaje na miejscu, pod ścisłym nadzorem, oczywiście wraz z końcowym montażem. A ponieważ produkcja obudów zajmuje najwięcej miejsca, więc i dedykowana temu fabryka staje się obiektem dużym i ważnym.
Główna siedziba w St. Etienne; tutaj mieszczą się biura, główny magazyn i część linii produkcyjnych - przetworników i końcowego montażu.
Kolejny dowód, że Focal wielką firmą jest.
Montaż Utopii Maestro.
Filtry do sekcji niskotonowej Utopii - w rękach silnego mężczyzny...
Sekcje średniotonowa i wysokotonowa – jeszcze piękniejsze, ale lżejsze - więc w rękach kobiety.
Dzisiaj głośnikowe obudowy, zwłaszcza konstrukcji high-endowych, są skomplikowane i luksusowe, wymagają nowoczesnych maszyn, wysokiej precyzji, wyszkolonego personelu i rygorystycznej kontroli jakości, więc ostatecznie, nawet przy wyższych kosztach samej produkcji, założony pułap jakości może zostać osiągnięty tylko we własnej fabryce, na własnym terenie, z własną załogą.
Jednocześnie ułatwia to logistykę i przyspiesza realizację indywidualnych zamówień, zwłaszcza przy dużym wyborze wersji kolorystycznych; nie trzeba ich produkować "na magazyn", ani transportować tysiące kilometrów, co w przypadku dużych gabarytów i masy wiąże się przecież z kosztami, tym razem zredukowanymi. Electra, Sopra i Utopia powstają więc nad Loarą, a sam Focal został uznany przez francuski rząd za firmę ważną dla francuskiej tradycji i kultury technicznej (jakoś tak...).
Sporo czasu spędziliśmy na odsłuchach i porównaniach – głównie między Utopiami. To rzeczywiście specjalna okazja: posłuchać w doskonałych warunkach różnych Utopii i ustalić różnice między nimi - całkiem istotne i, jak się okazuje, niewyznaczające prostej hierarchii, zgodnej z ceną i pozycją w ofercie.
Jak przyznawali sami konstruktorzy, strojeniu poszczególnych modeli przyświecały trochę inne założenia i rzecz nie sprowadza się tylko do siły basu, wraz z dedykacją do mniejszych lub większych pomieszczeń; zauważalne było odmienne traktowanie zakresu średnich tonów, były charakterystyki bardzo liniowe (dużo mocnej średnicy) i były lekko "wykonturowane" (potężny bas, a średnica trochę w jego cieniu). Jednak wszystkie pokazywały Utopie w pełnej chwale, były to jedne z najlepszych brzmień, jakie do tej pory słyszałem, a wszystkie wcześniejsze spotkania z Utopiami nie ujawniały pełni ich możliwości.
Nawet w najlepszych salonach sprzedaży czy na Audio Show nie było dotąd takich rezultatów. Myślę, że gdyby ktoś w Polsce pokusił się o "wystawienie" jednocześnie tak dużego i akustycznie dobrze zaaranżowanego salonu odsłuchowego, oczywiście ustawiając w nim kolumny tej klasy, co Utopie, zrobiłby wrażenie.
Składzik fornirów.
Szkielet obudowy, boki zostaną zamknięte dodatkowymi panelami.
Zewnętrzne panele bocznych ścianek - już zafornirowane
Elementy różnych obudów.
Frezarka górnowrzecionowa Homag.
Początek składania (sklejania) obudowy Utopii.
Precyzyjna obróbka mniejszych elementów.
Parę minut później - dolna część nabrała już kształtów.
Utopie w firmowej czerwieni; mimo że panele boczne nie zostały jeszcze dołożone, szkielet polakierowano już wcześniej.
Polerowanie. Na każdym etapie dużo ręcznej roboty, więc końcowy efekt bardzo zależy od staranności wykonania.
Boczne panele są od wewnątrz przykręcane.
Polakierowane panele czekają na końcowy montaż.
Para Sopry 2; trochę zakurzone, ale wyjadą stąd wyglancowane.
Ten zawodnik ma już czarny pas.
