Choć Johannes Brahms był kompozytorem niezwykle wszechstronnym, a wśród jego dzieł były zarówno symfonie, koncerty, utwory kameralne, pieśni i Niemieckie Requiem, to główną częścią jego spuścizny były utwory fortepianowe.
Jak pisał Einstein w swojej "Muzyce w epoce romantyzmu": "Brahms nie musi pisać utworów czysto fortepianowych, by wykazać swe fortepianowe mistrzostwo." W swojej muzyce kameralnej dawał zawsze pierwszeństwo temu instrumentowi.
Po pierwszym Scherzo es-moll i po trzech sonatach, Wariacjach na temat Schumanna, czterech Balladach, walcach, Tańcach węgierskich, koncertach fortepianowych i rapsodiach kolejne utwory na fortepian, kończące całą jego twórczość na ten instrument, to liczne miniatury napisane w roku 1892. Cykl Fantazje op. 116, 3 Intermezza op. 117, Klavierstucke op. 118 i op. 119.
Zmieniają się całkowicie wypracowane dotychczas środki pianistyczne, a na ich miejsce pojawia się zupełnie odmienny klimat dźwiękowy. Opisem niech będą listy Klary Schumann do Brahmsa, w których dzieli się pierwszymi wrażeniami z przegrywanych rękopisów. Paweł Kamasa znany jest nie tylko jako pianista solowy, ale przede wszystkim kameralista występujący z najbardziej znanym polskim altowiolistą - Stefanem Kamasą.
Stanisław Bukowski
DUX 2014