POLK AUDIO
HTS 12

Kolejna potężna amerykańska firma z długimi tradycjami, mająca w ofercie konstrukcje głośnikowe każdego rodzaju, trochę zaskoczyła mnie skromnym wyborem subwooferów. Są tylko trzy, a dwa z nich na tyle charakterystyczne, że wizualnie najlepiej pasują do serii Signature, a w zasadzie powinny być jej częścią.

Nasza ocena

Wykonanie
Efektowny "Power Port" określa oryginalny wygląd, subtelności dodają zaokrąglone krawędzie.
Funkcjonalność
Standardowe regulacje i wejścia niskopoziomowe.
Laboratorium
Wysoki poziom maksymalny (113 dB), dolna częstotliwość graniczna w zakresie 22-30 Hz zależy od kształtu charakterystyki, dyktowanego przez regulowane filtrowanie dolnoprzepustowe.
Artykuł pochodzi z Audio

Subwoofery i zespoły głośnikowe różnych producentów można łączyć dowolnie... byle z sensem, potrzebnym też przy budowaniu systemów "firmowych". W praktyce ważne ograniczenie tej swobody wynika nie z problemów akustycznych, ale estetycznych - chcemy, aby trudny do ukrycia subwoofer pasował do całej reszty.

Kompromisowym wyjściem z tej sytuacji jest projektowanie subwooferów enigmatycznych, bez wyraźnych rysów indywidualnych, prostych czarnych skrzyń z głośnikiem skutecznie zasłoniętym maskownicą, albo jeszcze lepiej - ukrytym na dolnej ściance.

Gdy jednak zaczynają czymś się wyróżniać i błyszczeć, aby się nam "przypodobać", sytuacja się polaryzuje. Klipsch SPL-120 i Polk Audio HTS 12 będą wyglądać doskonale w firmowych systemach, a w innych... Powiedzmy, że to już zależy od gustu.

Obydwa HTS-y, czyli mniejszy Polk Audio HTS 10 i większy Polk Audio HTS 12 (symbole oczywiście związane są ze średnicą przetworników), natychmiast przyciągają uwagę kilkoma elementami: obszernymi zaokrągleniami krawędzi, "ażurową" dolną częścią obudowy i błyszczącą membraną głośnika.

Wszystkie zobaczymy też w kolumnach serii Signature E. Dodatkową atrakcją jest wybór wersji kolorystycznych - oprócz obowiązkowej czarnej jest też biała (maskownica pozostaje czarna).

Czytaj również: Podłączenie "głośnikowe" subwoofera - do czego służy?

Polk Audio HTS 12 natychmiast przyciąga uwagę kilkoma elementami: obszernymi zaokrągleniami krawędzi, "ażurową" dolną częścią obudowy i błyszczącą membraną głośnika.
Polk Audio HTS 12 natychmiast przyciąga uwagę kilkoma elementami: obszernymi zaokrągleniami krawędzi, "ażurową" dolną częścią obudowy i błyszczącą membraną głośnika.

Błyszcząca membrana głośnika może sugerować zastosowanie jakiegoś stopu metali (a swoim lekko żółtym zabarwieniem może nawet tytanu...), w rzeczywistości jest polipropylenowa, do czego producent nie dorabia żadnej filozofii, deklaruje natomiast, że układ napędowy zoptymalizowano metodą Klippela - to zaawansowany system pomiarowo-symulacyjny stosowany obecnie przez wielu producentów.

Magnes ma średnicę 13 cm i tak jak prawie wszystkie konstrukcje tego testu – blaszany kosz. Wzmacniacz (oczywiście w klasie D) ma moc ciągłą 200 W RMS; taki sam zastosowano w mniejszym modelu HTS 10.

Funkcjonalność subwoofera Polk Audio HTS 12 jest podstawowa i konwencjonalna: na tylnej ściance mamy pokrętło poziomu, częstotliwości granicznej, przełącznik fazy, przełącznik trybów włączania (ręczny/ automatyczny), parę RCA do połączenia stereofonicznego i dodatkowy RCA dla sygnału LFE.

Czytaj również: Czy membrana bierna jest lepsza niż bas-refleks?

Standard: poziom i filtrowanie - płynnie, faza – skokowo; stereofoniczna para RCA plus dodatkowe LFE.
Standard: poziom i filtrowanie - płynnie, faza – skokowo; stereofoniczna para RCA plus dodatkowe LFE.

Zbierając subwoofery do tego testu, informowaliśmy oczywiście dystrybutorów o założonych ramach cenowych (2500–3000 zł), w których muszą się zmieścić zgłaszane konstrukcje.

Polk Audio HTS 12, z oficjalną ceną 2700 zł, pasuje tutaj idealnie, jednak rzut oka na ceny w Internecie ujawnił, że znacznie "popularniejsza" jest cena 2100 zł.

Trochę to nam miesza szyki, ale formalnie trzymając się "rekomendowanej" ceny detalicznej, mamy prawo zająć się HTS 12, a klienci powinni się nawet ucieszyć.

Czytaj również: Co różni głośniki stosowane w subwooferach od głośników niskotonowych stosowanych w kolumnach?

Tym razem metalicznie błyszcząca powierzchnia membrany trochę nas zwodzi – jej materiałem jest polipropylen.
Tym razem metalicznie błyszcząca powierzchnia membrany trochę nas zwodzi – jej materiałem jest polipropylen.

Doskonalenie portu

Efektowny prześwit na dole to część systemu "Power Port". Nie lubię przy takich okazjach używać (powtarzać) określeń "system" albo "technologia", ale niech już będzie, tym razem producent rzeczywiście się napracował, aby skomplikować i udoskonalić wylot bas-refleksu, chociaż nie zmieni to zasadniczo jego sposobu działania.

Podstawową (do działania) częścią jest typowa długa, okrągła (9 cm średnicy) rura umocowana do dolnej ścianki. Wystarczyłyby wysokie nóżki i bas-refleks już by działał. Od tego momentu wszystkie dodatki służą przede wszystkim zmniejszeniu szumów turbulencyjnych, powstających na skutek deficytowej powierzchni otworu względem wychylenia objętościowego głośnika.

Pierwszym, najczęściej stosowanym dodatkiem jest wyprofilowanie wylotu (przy mocowaniu rury do ścianki obudowy). Konsekwentnie należy też wykonać podobne wyprofilowanie na drugim (wewnętrznym) końcu rury, gdyż tam przecież zaburzenie przepływu może być nawet większe, co jednak niektórzy producenci ignorują (sprawia to też problemy z montażem). 

Efektowny prześwit na dole to część systemu "Power Port". Nie lubię przy takich okazjach używać (powtarzać) określeń "system" albo "technologia", ale niech już będzie, tym razem producent rzeczywiście się napracował, aby skomplikować i udoskonalić wylot bas-refleksu, chociaż nie zmieni to zasadniczo jego sposobu działania.

Maskownica – zdjąć?

W wielodrożnych zespołach głośnikowych problem wpływu maskownicy na charakterystykę przetwarzania jest na tyle poważny, że uwzględniamy go w naszych pomiarach, porównując sytuację (na osi głównej) z maskownicą i bez niej. Prawie zawsze różnica (na niekorzyść maskownicy) jest na tyle wyraźna, że rekomendujemy jej zdejmowanie, czasami bardzo zdecydowanie.

W przypadku subwooferów w ogóle nie zawracamy tym sobie głowy, bowiem praktycznie żadna maskownica nie zmienia charakterystyk w zauważalnym stopniu. Jak już to wielokrotnie wyjaśnialiśmy, typowe maskownice oddziałują na promieniowanie nie tyle materiałem, który zasłania głośnik, co ramką, na której ten materiał jest rozpięty.

Z dna cokołu wyrasta stożek rozprowadzający ciśnienie z okrągłego tunelu sięgającego w głąb obudowy. Jeżeli komuś ten oryginalny cokół się znudzi, może go zdemontować, instalując w zamian wysokie nóżki... Działanie będzie bardzo podobne.
Z dna cokołu wyrasta stożek rozprowadzający ciśnienie z okrągłego tunelu sięgającego w głąb obudowy. Jeżeli komuś ten oryginalny cokół się znudzi, może go zdemontować, instalując w zamian wysokie nóżki... Działanie będzie bardzo podobne.

Tłumienie wprowadzane przez typowe tkaniny jest bardzo niewielkie, ale krótkie fale średnich i wysokich częstotliwości odbijają się od ramek, interferują i w ten sposób powstają dodatkowe nierównomierności charakterystyki.

W przypadku subwooferów emitowane przez nie fale niskich częstotliwości są relatywnie bardzo długie (w stosunku do grubości ramek), przez co nie odbijają się od nich, lecz "opływają" taką przeszkodę, podobnie jak krawędzie obudowy, rozchodząc się swobodnie i wszechkierunkowo.

Dlatego subwoofery możemy pozostawiać bez obaw z maskownicami założonymi, o ile... są one na tyle solidne i dobrze mocowane, aby nie wpadać w wibracje przy pewnych częstotliwościach i wyższych poziomach głośności, co się czasami zdarza.

Taka konsekwencja jest godna szacunku – podobny stożek zainstalowano wewnątrz obudowy, przy "wlocie" tunelu. Określenia "wlot" (domyślnie na zakończeniu wewnętrznym) i "wylot" (na zakończeniu zewnętrznym) są zupełnie umowne, powietrze w tunelu wędruje w obydwie strony, tak jak membrana głośnika, więc zjawiska na obydwu końcach tunelu są bardzo podobne.
Taka konsekwencja jest godna szacunku - podobny stożek zainstalowano wewnątrz obudowy, przy "wlocie" tunelu. Określenia "wlot" (domyślnie na zakończeniu wewnętrznym) i "wylot" (na zakończeniu zewnętrznym) są zupełnie umowne, powietrze w tunelu wędruje w obydwie strony, tak jak membrana głośnika, więc zjawiska na obydwu końcach tunelu są bardzo podobne.

Specyfikacja techniczna

POLK AUDIO HTS 12
Poziom max. (dB) 113
Dolna częstotliwość graniczna 21-30
Wymiary 47 x 43,5 x 46
Zakres regulacji filtrowania [Hz] 55-100
Wymiary: wys./szer./gł., W przypadku urządzeń testowanych w AUDIO wartość mierzona.
Laboratorium
Laboratorum Polk Audio HTS 12

Oznaczenia regulatora górnej częstotliwości granicznej są takie same jak w subwooferze SPL-120 Klipscha, podobne są też podawane dolne częstotliwości graniczne, ale zmierzone charakterystyki okazują się zupełnie inne.

Wygląda na to, że w przypadku HTS 12 nie wprowadzono korekcji charakterystyki częstotliwościowej innej niż tylko filtrowanie dolnoprzepustowe (regulowane), które swoją drogą osiąga bardzo wysokie nachylenie w pasmie zaporowym.

Dlatego przy najwyższym ustawieniu (oznaczonym LFE) powstaje wyraźny garb przy 50–60 Hz (krzywa czerwona), podobnie wyglądałaby charakterystyka nisko i ostro filtrowanej sekcji niskotonowej pasywnego zespołu głośnikowego.

Na skutek tego nie tylko górna częstotliwość graniczna jest dość niska (100 Hz), ale i dolna częstotliwość graniczna jest dość wysoka (30 Hz), jeżeli spadek -6 dB będziemy "odliczać" od tego wierzchołka.

Coraz niższe filtrowanie dolnoprzepustowe będzie obniżać zarówno górną, jak i dolną częstotliwość graniczną. Przy lewym skrajnym ustawieniu (oznaczonym 40 Hz) wynoszą one odpowiednio 55 i 21 Hz (tym razem względem szczytu przy 30 Hz, krzywa czarna).

To najładniejsza charakterystyka w tym zestawie, odpowiednia do współpracy z większością kolumn. Pozostałe dwie (zielona i niebieska) odpowiadają ustawieniom regulatora w pozycjach 80 i 120 Hz.

POLK AUDIO testy
Live Sound & Installation kwiecień - maj 2020

Live Sound & Installation

Magazyn techniki estradowej

Gitarzysta marzec 2024

Gitarzysta

Magazyn fanów gitary

Perkusista styczeń 2022

Perkusista

Magazyn fanów perkusji

Estrada i Studio czerwiec 2021

Estrada i Studio

Magazyn muzyków i realizatorów dźwięku

Estrada i Studio Plus listopad 2016 - styczeń 2017

Estrada i Studio Plus

Magazyn muzyków i realizatorów dźwięku

Audio kwiecień 2024

Audio

Miesięcznik audiofilski - polski przedstawiciel European Imaging and Sound Association

Domowe Studio - Przewodnik 2016

Domowe Studio - Przewodnik

Najlepsza droga do nagrywania muzyki w domu