Arpeggione to instrument - hybryda, połączenie wiolonczeli i gitary wynaleziony przez wiedeńskiego lutnika w 1823 r. Jej krótkotrwała historia uległaby zapomnieniu, gdyby nie utwór, który skomponował Franz Schubert. To Sonata a-moll "Arpeggione" z powodzeniem i ku zachwytowi słuchaczy wykonywana przez wielu współczesnych wiolonczelistów.
Komponowanie I Sonaty e-moll zajęło Johannesowi Brahmsowi aż cztery lata. Ten znakomity znawca możliwości technicznych i kolorystycznych fortepianu nie potrafił łatwo dostosować wiolonczeli do stworzenia równoprawnego, a zarazem oryginalnego duetu.
"Pieśń bez słów" na wiolonczelę i fortepian dedykował Felix Mendelssohn francuskiej wiolonczelistce Lisie Cristiani. To utwór, którego tytuł sugeruje powinowactwo stylistyczne z ośmioma zeszytami liryków fortepianowych o tej samej nazwie, wydanych w latach 1830-1845.
Kompozytor pytany, co miał na myśli pisząc te utwory, mówił: Samą pieśń, a nie konkretne słowa, które dla każdego znaczą co innego. Bo tylko pieśń dla wszystkich budzi to samo doznanie, którego nie można wyrazić słowami. Na bis Aria Bacha zaaranżowana na wiolonczelę i fortepian. Jest jeszcze sama Maria Joao Pires z trzema Intermezzi na fortepian. Uczta.
Stanisław Bukowski
Deutsche Gramm ophon 2013
