Koncerty fortepianowe Sergiusza Rachmaninowa to utwory w stylu późnego romantyzmu. Szczególnie II Koncert c-moll to typowe dzieło pianisty - wirtuoza.
Niewątpliwie najpopularniejsze jego dzieło charakteryzuje patos, emocjonalność i umiejętność wykorzystania wszelkich możliwości technicznych i kolorystycznych fortepianu. Ale nie tylko solowego instrumentu, także i orkiestry. Wspaniała jest - mimo tematycznych kontrastów - wyrazowa jedność utworu.
Wszakże i III Koncert d-moll niewiele ustępuje - jeżeli w ogóle - poprzedniemu koncertowi. Co więcej, można go uznać za bardziej wartościowy zarówno pod względem formalnym, jak i technicznym. Ciekawy pod względem rytmicznym oraz kolorystycznym. Rapsodia na temat Paganiniego a-moll jest niezwykle interesująca formalnie. To cykl 24 wariacji na temat Kaprysu skrzypcowego Paganiniego.
Rachmaninow nie był pod tym względem jedyny. Wyprzedził go między innymi Liszt. Jednak w przypadku Rachmaninowa nie jest to typowa forma wariacji, ale osiąga postać epicką. To całkowicie oryginalna synteza trzech form - wariacji, rapsodii i koncertu.
Charakterystyczne i inne od omówionych utworów fortepianowych są cechy widocznej dyscypliny, a nawet ascezy. Tak inne od szerokiej, pełnej liryzmu melodyczności. Do tego Trio elegiaque z Maiskim i Repinem oraz II Sonata. A Lang Lang jak zwykle perfekcyjny, choć tylko tyle...
Stanisław Bukowski
DEUTSCHE GRAMMOPHON 2013
