Niemiecka wytwórnia płytowa Musikproduktion Dabringhaus und Grimm (MDG) należy do przodujących w świecie, jeśli chodzi o przestrzenną reprodukcję nagrań z wykorzystaniem nowych nośników. Była w forpoczcie systemów SACD, DVD-Audio i do dzisiaj wydaje płyty w obu formatach. Kiedy pojawiła się płyta Blu-ray, byli jedną z pierwszych wytwórni audiofilskich, która zaczęła wydawać na tym nośniku muzykę o wysokiej rozdzielczości.
Ponieważ Blu-ray zapewnia odtwarzanie ośmiu kanałów, oryginalnie 7.1, postanowili wykorzystać kanał basowy do innych celów, organizując po swojemu scenę dźwiękową. Otóż dodali głośniki wyżej niż w normalnym ustawieniu. Swoją technikę nazwali Aurophony 2222+ albo 8.0 Auro-3D. Żeby usłyszeć efekt, należy ustawić głośniki parami, jeden nad drugim w równych odległościach kątowych.
To coś jak podwójna kwadrofonia niosąca informacje o wysokości sali, w której dokonano nagrania. Chodzi też zapewne o to, że w każdej przestrzeni dźwięk jest inaczej odbierany na parterze, a inaczej na balkonie. Inaczej rozchodzą się dźwięki w pionie zależnie od instrumentów i samej sali. Np. w Filharmonii Narodowej najlepiej słychać na tzw. jaskółce i bilety na te miejsce znikają najszybciej.
Kto nie ma tylu głośników, czy też nie chce mu się ich w ten sposób wieszać na ścianach czy statywach, może skorzystać z wersji uboższej: 2+2+2 multichannel. Jak łatwo się domyśleć, to specjalna adaptacja systemu 5.1 wykorzystywanego w DVD-Audio i SACD. Firma MDG stosuje w tym wypadku dwa głośniki frontowe, dwa ponad nimi i dwa tylne. Rolę pełnią podobną, co w 2222+. Wszystkie te zabiegi są po to, by uczynić brzmienie w pokoju jak najbardziej zbliżone do tego, jakie słyszymy w sali koncertowej czy kościele.
Wszystkie opcje ustawień głośników można sprawdzić wykorzystując album "Diabolo". Zawiera bowiem dwie płyty: hybrydową SACD/ CD i Blu-ray. Warstwa SACD jest podzielona na stereofoniczną i wielokanałową, tak jak zawsze w tym przypadku. Komu nie chce się bawić w specjalne odtwarzacze i wielogłośnikowe systemy, może zawsze skorzystać z tradycyjnej warstwy CD i też delektować się brzmieniem, choć nie tak audiofilskim, jak w przypadku SACD czy Blu-raya.
Blu-ray zawiera aż cztery opcje dźwiękowe: stereo 2.0 LPCM 24 bitów/96 kHz, surround 5.1 DTS HD MA 24/96, 2+2+2 DTS HD MA 24/96 z drugą parą frontowych oraz 2222+ 8.0 Auro-3D 24/96.
Warto w tym miejscu przypomnieć, że wytwórnia Chesky Records promowała niemal dziesięć lat temu własny system multichannel 6.0. Głośniki były rozmieszczone tak: dwa frontowe, dwa boczne i dwa tylne. Kiedy ostatnio spytałem Davida Chesky’ego, dlaczego nie kontynuowali nagrań w tym systemie, odpowiedział, że nie zyskali poparcia ze strony innych firm. Myślę także, że szybko zrozumieli, że informację o pionowym rozchodzeniu się dźwięku można uzyskać dzięki ich systemowi Binaural+, "sztucznej głowie" z mikrofonami wysokiej jakości i wysokiej rozdzielczości nagrania 24/192.
Niemcy idą jednak własną drogą, zwiększając liczbę kanałów i poprzestając na rozdzielczości DVD - 24/96. Nie analizując w tym miejscu, która droga jest słuszniejsza i która ma szansę na szerszą akceptację audiofilów, opiszę muzyczną zawartość płyt. Blu-ray jest dłuższy od SACD, bo zawiera szereg testów do prawidłowego ustawienia głośników i poziomu dźwięku. Nie jest to z pewnością łatwe. Ja poprzestałem na słuchaniu stereo, choć nic nie chcę sugerować czytelnikom.
Album "Diabolo" to kompilacja nagrań wytwórni MDG. Otwiera go Presto z Symfonii d-moll Antona Brucknera. To efektowne nagranie zyskało tytuł Best of the Year 2011 w magazynie "Audiophile Audition". Pięknie brzmi Steinway z 1901 r. pod palcami Elżbiety Leonskiej w Nokturnie Fryderyka Chopina. Zauważył to niemiecki magazyn "Stereo". Sekstet instrumentów dętych blaszanych wykonuje fragment kompozycji Oscara Boehme - płyta miesiąca w naszym magazynie "Muzyka 21".
Głębię i dynamikę chóru podziwiamy w obsypanym nagrodami nagraniu "Sept Chansons" Poulenca. Gitara i flet grają wesoły temat Giulianiego. Dyrygent Antal Dorati również komponował efektowne dzieła. Mamy okazję posłuchać fragmentu jego diwertimenta na obój i orkiestrę. Utwór może posłużyć do testowania sprzętu audio.
Zachwycający duet wioli da gamba i fortepianu w sonacie Bacha wprawi nas w zadumę. Schumanna i Haendla dzieliło sto lat - jak różną muzykę tworzyli, porównamy na sąsiadujących nagraniach. Najefektowniej brzmi parafraza "Dies irae" Liszta z 1849 r. Perełką interpretacji jest Etiuda Chopina w wykonaniu Hardy’ego Rittnera na fortepianie z epoki.
W sumie 28 utworów, moc muzycznych wrażeń z szerokiego obszaru klasyki. Ale te pięć gwiazdek za nagranie, to jednak nie to samo, co pięć dla Chesky Records i ich plików hi-res. Niemcy grają w innej lidze, ale też audiofilskiej.
Marek Dusza
MDG / CMD
