Producent ma duże ambicje, możliwości i znajomość rynku; chce zadowolić każdego audiofila i nieaudiofila, oferuje gramofony na każdą sytuację. Model Essential jest dość tani, a jednocześnie już "porządny"- i właśnie dlatego posłużył do przygotowania czegoś wyjątkowego.
Pierwszy Essential pojawił się w sprzedaży w roku 2010. Po trzech latach wprowadzono drugą wersję, w której poprawiono tyle kluczowych elementów (podstawę, napęd, ramię, wkładkę), że można było mówić o zupełnie nowym Essentialu. Na początku tego roku zapowiedziano kolejną - trzecią wersję. Pełny test Essentiala III, w ramach porównania kilku modeli w cenie ok. 1500 zł, przedstawimy już w następnym numerze, jednak nowy Essential zawiera tyle opcji, że ich prezentację wyodrębniamy i publikujemy już tutaj.
Pro-Ject od dawna stosuje metodę "selektywnej funkcjonalności" gramofonów; nie każdy użytkownik potrzebuje wszelkich układów i udogodnień, w jakie można wyposażyć gramofon, zwłaszcza dzisiaj, w czasach, gdy nie ma jednego, obowiązującego schematu dla systemu audio, a technika cyfrowa przeplata się z modą na analog. Wyciągnięto wnioski i przygotowano koncepcję Flexi.
Podstawowy model Essential III określa takie niezmienne elementy konstrukcji, jak podstawę, talerz, ramię i wkładkę.
Nazwa Essential III nie dotyczy już więc jednej konstrukcji, ale całej rodziny złożonej z sześciu modeli. Podstawowy z nich, nazwany po prostu Essential III, określa bazowe elementy techniki gramofonowej. Płyta nośna, większa część układu napędowego, ramię oraz wkładka (teraz OM10, w miejsce OM5 stosowanej w Essential II) - wszystko i tylko to, co bezwzględnie potrzebne.
Pro-Ject Essential III jest gramofonem w pełni manualnym, z widocznym napędem paskowym (bez subtalerza) i ramieniem, które trzeba zarówno ręcznie opuścić, jak i podnieść. Z niego wywodzi się pięć modeli "rozwojowych". Wyznaczają one różne kierunki, nie tworzą hierarchii, nie chodzi więc o kolejne "upgrade`y". I chociaż z określonych powodów jedne dodatki są droższe od innych, to najważniejsze, aby kupić te, które są nam potrzebne.
Essential III w standardowej wersji jest jedynym modelem, w którym przewód sygnałowy zainstalowano na stałe.
Pro-Ject Essential III Phono
W modelu Pro-Ject Essential III Phono, jak sama jego nazwa wskazuje, w niewielkim pudełeczku pod plintą umieszczono kompletny moduł przedwzmacniacza gramofonowego. Wprawdzie ten (niezbędny na drodze sygnału) układ ma wiele współczesnych wzmacniaczy, a nawet amplitunerów AV, ale przecież nie wszystkie, a nie każdy amator gramofonu ma ochotę i pieniądze na dokupywanie zewnętrznego "phono-stage’a" za niespełna dwa tysiące. Można też założyć, że Pro-Ject przygotował układ pod kątem konkretnej wkładki, która jest w komplecie (wspomniany Ortofon OM10). Pro-Ject Essential III Phono ma więc wyjścia, które wysyłają na zewnątrz sygnał o liniowej charakterystyce częstotliwościowej i poziomie napięcia właściwym dla typowego wejścia we wzmacniaczu (zintegrowanym).
Pro-Ject Essential III SB
Wygodę obsługi poprawi Essential III SB. Skrót SB oznacza w nomenklaturze producenta Speed Box, czyli dodatkowy układ elektroniczny ułatwiający zmianę prędkości obrotowej (w lewym górnym narożniku plinty pojawia się przełącznik). W modelu bazowym obroty też możemy zmienić, ale przekładając pasek na sąsiedni rowek rolki napędowej – ręcznie lub elektronicznie. Mamy do wyboru dwie najpopularniejsze prędkości: 33.3 oraz 45 (obrotów na sekundę).
Essential III SB ma wbudowany elektroniczny moduł przełączający prędkości obrotowe - 33.3/45 obr./min.
Essential III SB ma nie tylko elektronikę zmiany prędkości, ale też gniazda RCA (zamiast przewodu wyprowadzonego na stałe). W komplecie jest też interkonekt Connect it E (sam przewód - taki sam, jak w modelu bazowym).
Pro-Ject Essential III SB Digital
Model Pro-Ject Essential III Digital ma zarówno wbudowany przedwzmacniacz korekcyjny RIAA, jak i wyjście cyfrowe w standardzie optycznym (a więc wbudowany przetwornik A/C); może ono służyć do podłączenia do systemów kina domowego, soundbarów, głośników bezprzewodowych czy nawet zwykłych wzmacniaczy zintegrowanych, które coraz częściej są wyposażone w wejścia cyfrowe.
W Digitalu nie ma elektronicznego przełącznika prędkości obrotowej, w razie konieczności trzeba przełożyć pasek.
Pro-Ject Essential III Bluetooth
Można też w ogóle pozbyć się kabli. Kolejny model to Pro-Ject Essential III Bluetooth. Sygnał z wkładki jest wstępnie wzmacniany i korygowany do postaci liniowej (jest więc tutaj również zintegrowany przedwzmacniacz gramofonowy), a następnie, po sparowaniu z dowolnym odbiornikiem, można go przesłać już bezprzewodowo na odległość ok. 10 metrów. Essential III Bluetooth będzie doskonałym partnerem dla modnych obecnie głośników bezprzewodowych, komunikacja odbywa się w najpopularniejszym formacie kodowania aptX.
Na pierwszy rzut oka żadna z wersji, także Bluetooth, specjalnie się nie wyróżnia; dodatkową elektronikę ukryto w modułach pod plintą.
Model Bluetooth ma rozbudowane układy elektroniczne, moduł bezprzewodowy odsunięto jednak od toru analogowego.
W Essential III Bluetooth są również dwie pary analogowych RCA – jedna z sygnałem płynącym prosto z wkładki, a druga po korekcji RIAA.
Pro-Ject Essential III RecordMaster
Wreszcie docieramy do modelu najdroższego i najbardziej zaawansowanego, choć nie wszystkim potrzebnego. Urządzenie jest wyposażone w przedwzmacniacz gramofonowy, przetwornik analogowo-cyfrowy oraz złącze USB - które pozwala podłączyć gramofon do komputera i zgrać płyty np. na dysk twardy. Aby cały proces ułatwić, Pro-Ject Essential III RecordMaster ma także zintegrowany moduł SB (elektroniczny selektor prędkości obrotowej). Oczywiście, nic nie stoi na przeszkodzie, by urządzenie potraktować (nawet okazjonalnie) jak "zwykły" gramofon, korzystając wówczas z pary analogowych wyjść RCA.
W panelu przyłączeniowym Mistrza jest wyjście Sgt. Pepper’s Drum - inspirowany 50-leciem albumu USB-B oraz klasyczna para analogowych RCA.
Projekt Essential III rozrósł się jednak jeszcze bardziej, wychodząc poza formalną koncepcję Flexi. Niedawno zaprezentowano bowiem wersję gramofonu Essential III, w której odwołano się do zupełnie innej sfery potrzeb i wzruszeń. Z okazji przypadającej w tym roku 50. rocznicy wydania albumu "Sgt. Pepper`s Lonely Hearts Club Band", przygotowano specjalne wzornictwo: baza gramofonu jest niebieska, a pod akrylowym talerzem znajduje się grafika - charakterystyczny fragment słynnej okładki. Stąd też nazwa gramofonu – Sgt. Pepper`s Drum.
Ceny gramofonów Pro-Ject:
- Essential III: 1490 zł
- Essential III: Phono 1630 zł
- Essential III: SB 1710 zł
- Essential III: Digital 1810 zł
- Essential III: BT 1910 zł
- Essential III: RecordMaster 2030 zł
- Essential Sgt. Pepper’s Drum 2190 zł