W przeszłości Dual był chyba bardziej znany z zaawansowanych, czasami niekonwencjonalnych konstrukcji automatycznych, ale przyjemnie jest też uruchomić minimalistyczny gramofon manualny.

Dual CS 418 - talerz i plinta

Dual CS 418 wygląda bardzo skromnie, ale przez to "uczciwie", w tym zakresie ceny nie będziemy narzekać na brak dodatkowych atrakcji, przecież najważniejsza i tak się odbędzie – płyty będą się kręcić.

Nie licząc wystającego spod maty aluminiowego kołnierza talerza, CS 418 jest czarny, wykończony folią. Dość gruba plinta została zrobiona z płyty MDF, wibracje tłumią wkłady w grubych nóżkach.

W plincie zainstalowano wszystkie elementy napędu, silnik (w tłumiących przekładkach) to jednostka prądu stałego. Obroty są przekazywane na wewnętrzny kołnierz zintegrowany z talerzem. Talerz to aluminiowy odlew, na który nakładamy grubą gumową matę. Główne łożysko jest z utwardzonej stali.

Dual CS 418 - napęd

Cały napęd paskowy znajduje się pod obrysem talerza i pozostaje niewidoczny. Dostępne są aż trzy prędkości obrotowe – 33,3, 45 oraz dość już egzotyczne (archaiczne) 78 obr./min. Wyboru dokonujemy okrągłym przełącznikiem w prawym przednim narożniku plinty.

Producent podkreśla zastosowanie wysokiej jakości paska napędowego. Niezależnie od tego, czy ten dołożony do zestawu Dual CS 418 jest faktycznie wyjątkowy, Dual zwraca uwagę na rzecz istotną – stabilność obrotów zależy nie tylko od jakości silnika, rolki, subtalerza, ale również od paska.

Czytaj również: Jakie urządzenia są potrzebne do kalibracji gramofonu?

Przełącznik prędkości obrotowej daje do wyboru aż trzy standardy.

Dual CS 418 - ramię

Ramię ma efektywną długość 221,5 mm. To konstrukcja z prostą, aluminiową rurką zakończoną gniazdem, w które wkręcamy kątową główkę. Zawieszenie gimbal wykorzystuje łożyska kulkowe.

Zestaw i sposoby regulacji są typowe dla gramofonu w tej klasie cenowej. Nacisk igły ustawiamy okrągłą przeciwwagą, a siłę anti-skating (mechanizm sprężynowy) wygodnym pokrętłem z boku podstawy ramienia.

Dual CS 418 - tylny panel

Na tylnym panelu Duala CS 418 też bez niespodzianek, sygnał wychodzi parą gniazd RCA; jest jednak wbudowany przedwzmacniacz gramofonowy (MM), który włączamy opcjonalnie.

Czytaj również: Napęd gramofonu - dlaczego jest ważny i jak działa?

Ramię wyposażono w dwie podstawowe regulacje – siły nacisku igły oraz anti-skatingu.

Anti-skating ustawiamy popularnym i wygodnym pokrętłem połączonym z mechanizmem sprężynowym.

Jeśli wierzyć instrukcji obsługi, to gdzieś w szczelinie plinty (choć ja tego miejsca nie wypatrzyłem) znajduje się otwór, a w nim maleńki "trymerek" do precyzyjnej korekcji prędkości obrotowej.

W fabrycznie nowym egzemplarzu urządzenia nie trzeba się o to martwić (bo gramofon powinien przejść taką kalibrację na kontroli jakości), ale po jakimś czasie można się pokusić o weryfikację i ewentualną korekcję.

Dual CS 418 jest wyposażony w typową, przeźroczystą pokrywę przeciwkurzową oraz mały zasilacz ścienny. Zmierzone w testowanym egzemplarzu obroty talerza były tylko minimalnie wolniejsze (dokładnie o 0,1%). Taki wynik to wręcz świadectwo starannego wyregulowania, a zniekształcenia W&F wynosiły niskie 0,19% – solidna robota.

Czytaj również: Napęd gramofonu paskowy czy bezpośredni - czy któryś jest lepszy?

CS 418, podobnie jak wiele współczesnych gramofonów w tej klasie cenowej, ma wbudowany przedwzmacniacz korekcyjny.

Dual CS 418 - odsłuch

Dual to bardzo długa tradycja i doświadczenie na polu gramofonów, która może się kojarzyć z dźwiękiem dojrzałym, poważnym, odpowiedzialnym; bezpiecznym i przewidywalnym. Jeżeli podejdziemy do CS 418 z takim nastawieniem, nie zawiedziemy się, mimo że to urządzenie przecież niedrogie i na pewno dalekie od firmowych "referencji".

Dual CS 418 nie robi rewolucji, nie napina się ani na maksymalną precyzję, ani na efekty specjalne. Zachowuje dobre proporcje, gra spójnie, uważnie, trochę przesuwając środek ciężkości ku niższym rejestrom, ale nie robiąc tego przesadnie – dźwięk nie jest ciężki i masywny, lecz dobrze nasycony i "posadowiony". Utrzymuje przy tym dobrą czytelność wysoki tonów, nie są one błyszczące i frywolne, lecz słodkie, czyste i jedwabiste.

Średnie tony są plastyczne, ocieplone, a przy tym dość żywe i "obecne". Wokale ustawiono naturalnie i przyjemnie, potrafią wzruszyć, nie lubią krzyczeć.

Jeżeli jesteśmy na ten wątek uwrażliwieni, Dual CS 418 zdobędzie tutaj dużo punktów. Bas nie jest ani napędem, ani hamulcem tego przekazu – dość obfity, ale nie przelewa się, sprawnie podaje puls muzyki, trzyma kontakt ze średnicą, ale jej nie pogrubia.

CS 418, chociaż nie szarżuje z detalicznością, wcale nie jest "ciepłą kluchą", ma w sobie dość energii i muzycznej pasji.

Czytaj również: Co to jest moment obrotowy gramofonu?

Dual nie produkuje wkładek, w gramofonie CS 418 zainstalowano 2M Red duńskiego Ortofona.

Pewna wkładka

Dual CS 418 jest sprzedawany w komplecie z wkładką Ortofon 2M Red. Trudno o lepszy wybór dla początkujących, i nie tylko. 2M Red to wkładka MM, całkiem wyrafinowana, z igłą o szlifie eliptycznym.

2M Red ma także starannie przygotowany generator, którego szczególną cechą jest relatywnie wysokie napięcie wyjściowe – 5,5 mV. Trzeba więc uważać na porównania (z innymi gramofonami, a właściwie wkładkami).

2M Red niemal w każdym gramofonie daje dobre rezultaty. Dokładnie odczytuje informacje z rowka i dzielnie broni się w konfrontacji z wewnętrznymi obszarami płyty, które bywają wymagające (zwłaszcza pod względem precyzyjnego odtworzenia wysokich tonów).

A gdy kogoś zabawa w winyle wciągnie i zdoła zedrzeć igłę fabrycznej 2M Red na wiór (co zdaniem Ortofona nastąpi najwcześniej po 1000 godzinach), będzie mógł ją zastąpić nawet lepszą, dzięki koncepcji wymiennych, kompatybilnych igieł z rodziny 2M.

Tym sposobem osiągnie lepszy dźwięk bez konieczności żmudnego ustawiania geometrii, ponieważ korpus wkładki 2M Red pozostanie na swoim fabrycznym miejscu.