Rola, jaką Technics odegrał w rozwoju całego "hajfajowego" nurtu w naszym kraju, jest tak duża, jak kontrowersyjna, a dotyczące jej wspomnienia są przepełnione po równi sentymentem, pasją, żalem i kpiną (doprawdy niesprawiedliwie przesadną). Nikt, kto pamięta Technicsa, nie przejdzie obok niego obojętnie. Pokolenie dzisiejszych przynajmniej 40-latków albo się na Technicsie wychowało, albo przynajmniej ze zjawiskiem Technicsomanii zetknęło. Również młodsi mogli o tej marce słyszeć, a jeżeli nie słyszeli... to mogą podejść do tematu bez uprzedzeń. Do jednych i drugich adresuje swoją ofertę stary-nowy Technics, wznawiający swoją działalność po kilkunastu latach uśpienia.
Duże, dostojne i eleganckie kolumny czterodrożne
z oryginalną i akustycznie racjonalną aranżacją układu
trójdrożnego, z zaawansowanym przetwornikiem
koncentrycznym w roli głównej i wsparciem czterech
18-cm niskotonowych. W każdym aspekcie technika
i wykonanie adekwatne do ceny.
SU-R1
Chociaż z zewnątrz nie wygląda luksusowo, to jest
pełen ambitnych rozwiązań. Zasilanie akumulatorowe,
procesory cyfrowe Re-Master, najlepsze przetworniki.
SE-R1
Potężna konstrukcja, chociaż oparta na modułach
impulsowych. Bardzo efektowne i stylowe wskaźniki
wychyłowe – nagłośni i rozświetli duże pomieszczenie…
Ekstremalne zaciski głośnikowe.
Funkcjonalność
SU-R1
Wejścia cyfrowe i analogowe, dwa gniazda USB – do
komputera oraz sprzętu przenośnego, w planach funkcjonalność
odtwarzacza sieciowego i praca z plikami
Flac 24/192. Już teraz współpracuje z komputerem
(USB-B) i przyjmuje dane PCM 32/384 i DSD128.
Polecane połączenie z końcówką SE-R1 firmowym
łączem cyfrowym, ale tylko stały sygnał na wyjściach
analogowych jest czymś dziwnym.
SE-R1
Przyjmuje sygnał z SU-R1 specjalnym łączem cyfrowym,
ale ma też wejścia RCA i XLR gotowe do przyjęcia
sygnału analogowego i dedykowany im regulator
czułości. Firmowy układ LAPC (włączany opcjonalnie)
może pomóc w dopasowaniu do konkretnych kolumn.
Laboratorium
SB-R1
Dobre zrównoważenie z charakterystyką lekko opadającą
w kierunku wysokich częstotliwości, doskonałym
rozpraszaniem i bardzo niską dolną częstotliwością
graniczną. Czułość 87 dB przy impedancji 4 ohm – bez
szczególnych wymagań względem wzmacniacza.
SE-R1
Wysoka moc (2 x 185 W/8 ohm, 2 x 370 W/4 ohm), umiarkowane
zniekształcenia, problemy typowe dla konstrukcji
impulsowych (odstęp S/N, pasmo) występują w ograniczonym
stopniu.
Brzmienie
Nasycone i przejrzyste, swobodne, obszerne, lekko
zmiękczone i zaokrąglone, bliskie, ale wolne od
natarczywości. Spektakularne zejścia basu, który nie
męczy i nie zaciemnia, góra delikatna i nieskora do
metaliczności, ale potrafi pokazać wyraźny, błyszczący
detal. Efektowne, wyrafinowane i łatwe w odbiorze.
Jak przystało na high-endową końcówkę mocy, Technics SE-R1 "swoje waży", a dokładnie 56 kg, więc do jej przenoszenia potrzebne są dwie pary rąk. Tak ciężkie "piece" kojarzą się z wydatnymi radiatorami, a co najmniej z grubymi pancerzami przednich ścianek, jednak wygląd SE-R1 jest znacznie subtelniejszy, a zarazem bardzo efektowny, określony głównie przez imponujące wskaźniki wychyłowe, zajmujące prawie cały front.
Szybko można przypomnieć sobie Accuphase, jednak styl Technicsa jest mniej słodki, pozbawiony dodatków, do pewnego stopnia bardziej niemiecki. Myślę, że od strony wzorniczej SE-R1 będzie najsilniejszym magnesem i największą pokusą, aby kupić chociaż samą końcówkę, jeżeli nie cały system...
Technics SE-R1
Długie i cieniuteńkie wskazówki poruszają się z gracją po rozświetlonym tle, praktyczne znaczenie tych "wskazań" może być marginalne, ich dokładność daleka od idealnej, ale efekt wizualny jest urzekający. Poniżej mamy kilka podstawowych regulacji - przede wszystkim wybór jednej z dwóch (lub obydwu naraz) par terminali wyjściowych i przełącznik źródeł.
Można wybrać albo wejście cyfrowe, a więc specjalny interfejs przygotowany przez Technicsa - wówczas partnerem dla SE-R1 będzie tylko firmowy przedwzmacniacz Technics SU-R1 - albo wejście analogowe, co z kolei oznacza kolejny wybór - czułości wejścia, tak aby zgrać końcówkę z dowolnym przedwzmacniaczem.
Specjalnym dodatkiem jest przycisk funkcji LAPC oznaczającej układ Load Adaptive Phase Calibration. Układ może być włączony lub wyłączony, jego działanie jest próbą rozprawienia się z jednym z problemów amplifikacji impulsowej (stanowi ona podstawę konstrukcji wzmacniacza SE-R1). Na wyjściu układu pracują filtry rekonstrukcyjne, a więc bierne filtry dolnoprzepustowe, których optymalne działanie (charakterystyka) jest związane z konkretną wartością impedancji obciążenia.
W końcówce możemy wybrać typ wejścia, a dla gniazd analogowych przewidziano także regulację czułości.
W praktyce charakterystyka impedancji każdej kolumny jest inna, nie można więc, w ramach konwencjonalnego rozwiązania, dopasować działania tych filtrów idealnie do wszystkich kolumn, lecz zwykle projektuje się je tak, aby nie było katastrofy zarówno z obciążeniem 4-, jak i 8-omowym (a idealnie byłoby z jakąś wybraną wartością z tego zakresu). SE-R1 może pracować zarówno w taki sposób (z "uniwersalnym" filtrem) lub przygotować filtrowanie dopasowane do rzeczywistego obciążenia.
Gigant jest typową końcówką stereo, z proporcjonalnie monstrualnymi zaciskami głośnikowymi.
Układ LAPC najpierw wysyła do kolumn serię sygnałów i zbiera informacje o charakterystyce obciążenia, po czym na tej podstawie ustala optymalne parametry układu wyjściowego. Efekty możemy porównać włączając i wyłączając układ LAPC.
Końcówka mocy ma wejścia analogowe w formatach RCA i XLR oraz wspomniane firmowe cyfrowe wejście Technics Digital Input Link. Do podłączenia kolumn służą potężne terminale (dwa zestawy), bez żadnych kombinacji można w nich zakręcić nawet najpotężniejsze końcówki widełkowe.
Wiemy już, że Technics SE-R1 jest ciężki, także to, iż jest wzmacniaczem impulsowym... A przecież jedno z drugim rzadko idzie w parze, wzmacniacze "cyfrowe" są zwykle znacznie lżejsze. Owszem, SE-R1 nie zawiera ciężkich radiatorów, ale swoją masę zawdzięcza w dużej mierze zasilaczowi liniowemu. Jest także sekcja z zasilaniem akumulatorowym, która dba o jak największą precyzję pracy zegarów taktujących, separując je jednocześnie od sygnałów audio.
Popularna konfiguracja PWM (modulacja szerokości impulsu) wykorzystywana jest w wielu wzmacniaczach. W SE-R1 nawet sekcja sterująca jest obwodem cyfrowym (stąd decyzja o przesyłaniu z SU-R1 sygnału cyfrowego).
Zadanie ograniczenia zniekształceń jitter oraz filtrowania cyfrowego należy do procesora o nazwie JENO. Sekcja układów wyjściowych opiera się na zestawie bardzo szybkich tranzystorów przełączających, producent wybrał do tej roli elementy typu MOSFET.
Mimo impulsowych końcówek mocy, które teoretycznie nie powinny się mocno grzać, przygotowano efektywne chłodzenie.
Przy pomiarze samej końcówki mocy (SE-R1), wśród dostępnych wejść wykorzystałem analogowe XLR (lepsze parametry - zniekształcenia/ szumy - względem RCA).
Moc wyjściowa wynosi 185 W przy 8 omach i dokładnie dwukrotnie więcej, 370 W przy 4 omach, a wzmacniacz zachowuje się wzorowo po podłączeniu drugiego kanału, utrzymując pełną moc wyjściową. Czułość końcówki to 1,1 V i jest to wartość dla tego typu urządzenia typowa.
Odstęp od szumu wynosi tylko 79 dB, ale wypada wziąć pod uwagę, że to konstrukcja impulsowa. Dzięki wysokiej mocy, dynamice udaje się przekroczyć granicę 100 dB. Na rys.1. widać dla obciążenia 8 omów minimalne wyeksponowanie (ok. 0,2 dB), spadek -3 dB pojawia się dopiero przy 90 kHz. Przy 4 omach charakterystyka opada znacznie szybciej, -3 dB wyznaczamy przy ok. 40 Hz.
Układem korekcji LAPC (korekcja dokonywana niezależnie dla każdego obciążenia) spowodował korektę przede wszystkim charakterystyki przenoszenia, pozostałe parametry zmieniły się albo w stopniu śladowym, albo w ogóle. Na rys.1b mamy więc charakterystyki przenoszenia z włączonym systemem LAPC, dla obydwu obciążeń nie widać żadnych wzbudzeń, spadek -3 dB dla 8 omów pojawia się przy 51 kHz, a dla 4 omów – przy 36 kHz.
W spektrum zniekształceń (rys. 2) dominują druga i trzecia harmoniczna (odpowiednio -77 dB i -79 dB). Na rys. 3. zniekształcenia THD+N jedynie w początkowej fazie utrzymują się poniżej granicy 0,1 %.
Przedwzmacniacz jest zwykle ogniwem pogarszającym wiele końcowych parametrów systemu, wprowadza bowiem dodatkowe stopnie wzmocnienia. Sama końcówka nie jest jednak w stanie (na ogół) pracować bezpośrednio ze źródłem sygnału. Sytuacja w przypadku systemu Technicsa jest jednak szczególna, bowiem przygotowano specjalny interfejs łączący obydwa urządzenia.
Nasze pomiary obejmują wejście analogowe, co być może dodatkowo komplikuje całą sprawę, ponieważ sygnał musi zostać (jeszcze w przedwzmacniaczu) skonwertowany na postać cyfrową, by mógł być przesłany do końcówki mocy.
Moc wyjściowa determinowana jest przez końcówkę, zatem tutaj nie ma żadnych zmian. Poziom szumów jest wyraźnie wyższy, wskaźnik S/N wynosi 67 dB, a dynamika sięga tylko 89 dB. Nie licząc bardzo delikatnego pofalowania (być może jest to spowodowane obróbką w procesorach DSP i konwersją ADC), pasmo przenoszenia jest niemal identyczne jak w przypadku pomiaru samej końcówki mocy.
W spektrum zniekształceń (rys. 2b) pojawia się bardzo dużo szumu (szczególnie powyżej 12 kHz), który uniemożliwia identyfikację harmonicznych.
Wyższe zniekształcenia THD+N wpływają na spore zmiany (rys. 3b), granica zniekształceń o wartości 0,1 % jest daleko poza zasięgiem systemu.
Redaktor naczelny AUDIO od założenia pisma w roku 1995. Autor ok. dwóch tysięcy testów zespołów głośnikowych. Członek Stowarzyszenia EISA, ekspert w panelu Hi-Fi. Od ponad trzydziestu lat prowadzi też własną firmę projektującą zespoły głośnikowe. Jego drugą pasją jest modelarstwo, a muzyka - głównie z lat 60. i 70., której jednak na długich spacerach nie słucha, bo słuchawek na własnej głowie nie toleruje.
