Avantgarde Acoustic Duo XD w pokoju odsłuchowym

Ustawienie - w pomieszczeniu odsłuchowym (nie piszę tutaj o zestrojeniu ich sekcji niskotonowej) nie opiera się na jakichś szczególnych receptach i nie wymaga żadnych specjalnych trików; kolumny te nie potrzebują nawet dużo przestrzeni, co mogłaby sugerować ich wielkość i "ostateczne" możliwości w zakresie basu i maksymalnego poziomu głośności.

Producent rekomenduje XD do pomieszczeń od 20 m2 wzwyż (ja swoje Picco trzymałem w nawet trochę mniejszym), a jako optymalny układ kolumny - słuchacz wskazuje trójkąt równoboczny o boku 3 m, z kolumnami skierowanymi (skręconymi) wprost na miejsce odsłuchowe.

Słuchacz powinien znajdować się na takiej wysokości, aby "górna ścianka sekcji basowej była ledwie widoczna" (cytat z instrukcji), może w tym pomóc również duży zakres regulacji nóżek stelaża (+/- 15 mm). Pozwala to całą konstrukcję trochę podnosić lub opuszczać, można ją też lekko pochylać do przodu lub do tyłu.

Słuszna jest uwaga producenta, że ze względu na "kontrolowaną" (zawężoną) charakterystykę kierunkową, kolumny wywołują mniej odbić, a więc mogą zostać ustawione bliżej ścian bocznych (niż typowe kolumny, o szerszym rozpraszaniu). Nie dotyczy to dookólnego promieniowania niskich częstotliwości, ale powodowane tym wzmocnienie basu może przecież zostać skorygowane.

Panele montowane na skrajach frontu sekcji niskotonowej, zdejmuje się równie łatwo jak maskownicę, znajdującą się pomiędzy nimi. Rozwiązanie to sugeruje, że nawet zasłaniając fragmenty membran, nie zakłócają one promieniowania najniższych częstotliwości.

Avantgarde - i inne konstrukcje Avantgarde można instalować zarówno w pomieszczeniach niewielkich, jak i bardzo dużych; służą temu zarówno charakterystyki samych tub, jak i system regulacji, rozszerzony i unowocześniony w generacji XD.

Avantgarde wyprzedza konkurencję, wprowadzając "inteligentne" rozwiązania problemów akustycznych i wyznacza sobie wyraźną drogę dalszego rozwoju systemów aktywnych i kalibracyjnych, które będą przyszłością high-endu. Prędzej czy później audiofile muszą się przekonać, że tutaj jest szansa na odczuwalny postęp.

Program SUBWOOFERS: XD SERIES CONTROL

Program SUBWOOFERS: XD SERIES CONTROL pobieramy ze strony producenta (dział Serwis, następnie Downloads), odpowiednio dla systemu Mac OS lub Windows (32/64 bit). W przypadku Windowsa 8 i 10 konieczne będzie manualne odblokowanie sterownika oraz gniazd USB potrzebnych do komunikacji z modułami basowymi - tymczasem firma Microsoft nie dodała oprogramowania do swojej listy bezpieczeństwa.

Procedury te są jednak jasno opisane w dołączanych instrukcjach, a w razie jakichkolwiek komplikacji polski dystrybutor Avantgarde służy pomocą. Oprócz USB, XD można także podłączyć do komputera przewodami RJ45, rozgałęziając sygnał do poszczególnych kanałów za pomocą najprostszego routera lub switcha.

Po odpaleniu programu na ekranie pokazuje się główny panel konfiguracyjny (1), na którym są widoczne dostępne moduły basowe (w tym wypadku dwa kanały Avantgarde XD). Osobne okna paneli sterujących otwieramy za pomocą zielonych strzałek w prawo, a następnie przesuwamy jeden z nich w inne miejsce ekranu, odsłaniając drugi. Sterujemy więc z ekranów ogólnych (Main) z opcją sterowania tylko głośnością sekcji basowej (2), które możemy przełączyć na ekrany opcji szczegółowych (In) (3).

Jeśli pomieszczenie jest symetryczne i nie będzie potrzeby korekcji kanałów osobno, w celu udogodnienia konfiguracji można dokonać zgrupowania modułów. Wykonujemy to za pomocą głównego panelu konfiguracyjnego, wybierając w menu Tools opcję New Group (4), wpisując jej nazwę i dodając poszczególne kanały.

Kolejnym istotnym krokiem jest zdefiniowanie parametrów, które chcemy ustawiać dla tejże grupy, czego dokonujemy poprzez naciśnięcie małego granatowego kluczyka obok utworzonej grupy. Jako że interesują nas wszystkie opcje, wybieramy "All" w okienku Category, klikając następnie "Add" i "OK" (5).

Do dyspozycji są filtry: górno- i dolnoprzepustowy o różnych nachyleniach i przebiegu krzywych (6) oraz rozbudowany, dziesięciopunktowy korektor częstotliwościowy. Każdy z punktów działa niezależnie i można dla nich wybrać różne charakterystyki przebiegów filtrowania (7).

Aktywny punkt jest sygnalizowany błękitnym podświetleniem. Do pomieszczeń dużych, czyli o powierzchni powyżej 100 m2 i wysokości większej niż 4-5 m, producent przewidział także dość rozbudowany korektor dynamiki, z doborem opóźnienia i limiterem amplitudy sygnału (8), a także dokładnymi parametrami kompresji dynamicznej (9). Ustawienia te nie będą konieczne w większości pokojów mieszkalnych, więc nie będziemy ich tutaj analizować.

To coś więcej niż kolce – to regulowane pilary, dzięki którym można kolumnę opuszczać i podnosić w zakresie +/-15 mm, ewentualnie lekko pochylić. Z jednej strony (widocznej na zdjęciu) stelaż ma dwa wsporniki o przekroju prostokątnym, a z drugiej - jeden o przekroju okrągłym.

Po włączeniu modułów basowych po raz pierwszy ładują się do pamięci ustawienia fabryczne. Otwieramy ekrany ustawień (10) i dla pewności sprawdzamy, czy obydwa kanały są zintegrowane (po przesunięciu jednego suwaka z fabrycznych -7 dB, głośność zmienia się płynnie w obydwu kanałach).

Dla przejrzystości możemy więc zamknąć jeden z nich i zająć się konfigurowaniem idealnej krzywej częstotliwości dla naszego pomieszczenia. Na wykresie "fabrycznym" (11) widać, że mamy założony od dołu filtr subsoniczny (dla 20 Hz) i dość wczesne filtrowanie od góry (przy 150 Hz).

Charakterystykę filtrowania można jednak zmienić na bardzo dużo sposobów, ustawiając filtrację z każdej strony na 6, 12, 18 lub 24 dB i wybierając jeden z kilku rodzajów krzywych, osiągając np. charakterystykę widoczną na rys. 12.

Można wzmocnić lub osłabić środkową część wcześniej ustalonej charakterystyki, stosując filtr "Bell", ustawiony np. na częstotliwość 80 Hz, regulując też siłę (Gain) i dobroć (Q); Gain -3 oznacza ściszenie, Q=1 szeroki zakres działania (13). Jeśli problemy powoduje łatwy do wykrycia zakres częstotliwości, możemy je ściszyć, zwiększając odpowiednio dobroć filtru oraz siłę jego działania (14).

Można także całkowicie wyciąć fragment pasma, korzystając z filtru "Notch" w zakresie szerszym (15) lub bardzo wąskim (16). W przypadku zbyt dużego tłumienia pewnych dźwięków w pomieszczeniu, można także uwypuklić dowolny zakres; np. poniżej 100 Hz (punkt 40 Hz, dobroć 1) (17) lub węższy, zwiększając dobroć do 6 (18).

Do filtrowania całych skrajów pasma można zastosować filtry typu Low Shelf (19) i High Shelf (20). Do dyspozycji są też inne rodzaje filtrów, dzięki czemu mamy prawie nieograniczone możliwości korekcji charakterystyki w zakresie od 20 do 500 Hz.

Przykładowe ustawienia filtrów systemu basowego mogą wyglądać np. tak jak na rys. 21. Jest też możliwość "wzięcia krzywej w swoje ręce", czyli dowolnego ukształtowania parametrów pracy na zasadzie przesuwania punktów na charakterystyce w dowolne miejsce za pomocą myszy.

Do tego celu najlepiej będzie powiększyć wykres na cały ekran (22). Na tym ostatnim rysunku wyraźnie widać wypadkową charakterystykę wszystkich filtrów (kolor biały) oraz pojedyncze składowe pojedynczych filtrów, oznaczone różnymi kolorami.