FYNE AUDIO
F303

Podobnie jak Emotiva, firma Fyne Audio należy do generacji młodych producentów, którzy próbują rewitalizować rynek klasycznego, stereofonicznego Hi-Fi za pomocą dość konwencjonalnych produktów w umiarkowanych cenach. Podtrzymują wiarę w to, że para zespołów głośnikowych - podstawkowych lub wolnostojących - jest najlepszym punktem wyjścia (i dojścia) do dobrego dźwięku.

Nasza ocena

Wykonanie
Fyne Audio ma sporo pomysłów, które potrafi ulokować nawet w projektach niskobudżetowych. Dwudrożny układ symetryczny, oryginalne dodatki.
Laboratorium
Nierównomierności w zakresie średnio-wysokotonowym; wcześnie, ale łagodnie opadający bas. Wysoka czułość 89 dB, impedancja znamionowa 6 Ω - łatwe obciążenie.
Brzmienie
Żywe, dźwięczne, radosne, bezpośrednie, „obecne”. Bez ciepła i subtelności, ale i bez agresywności. Rozrywkowe.
Artykuł pochodzi z Audio

Geneza i profil Fyne Audio są jednak wyraźnie inne. Nie ogranicza się do produktów niskobudżetowych, oferuje również luksusowy i stylowy high-end. Została założona przez doświadczonych konstruktorów, weteranów z innych, znacznie bardziej znanych firm głośnikowych, którzy taką też specjalizację utrzymali w nowej, własnej firmie.

Żadnych gadżetów i ersatzów, sounbarów i Bluetoothów, i - przynajmniej na razie - żadnych konstrukcji wybiegających w przyszłość, aktywnych i bezprzewodowych. Tylko konwencjonalne, pasywne kolumny głośnikowe, których tajniki mają dobrze rozpracowane. Do stereo, kina domowego, a także instalacyjne - tutaj Fyne Audio wychodzi naprzeciw aktualnym trendom, chociaż wydaje się, że najwięcej pracy i pasji ulokowano w tradycyjnych kolumnach.

Nie są one też takie zupełnie "zwyczajne", bo Fyne Audio od początku pokazuje mocne rysy indywidualne, chociaż te z kolei przynajmniej w części nawiązują do oryginalnych konstrukcji Tannoya, z którym założyciele Fyne Audio byli długo związani. Clou programu to układy koncentryczne, co już opisaliśmy dokładnie w naszym wcześniejszym teście Fyne Audio F501.

Teraz bierzemy na warsztat znacznie tańszą konstrukcję z serii 300, gdzie na układy koncentryczne budżet był "za krótki". W ramach w pełni usprawiedliwionych oszczędności udało się jednak przygotować program, który zainteresuje bardzo wielu i może zaprowadzić Fyne Audio "pod strzechy".

Fyne Audio i seria 300

Nawet Emotiva nie sprowadziła ceny swojej podstawowej kolumny wolnostojącej tak nisko. W tym zdaniu nie mam jednak na myśli F303, lecz F302 - to jeszcze tańsza propozycja, którą obecnie w wielu sklepach można kupić poniżej 2000 zł (za parę), jednak nie ma w tym aż tak wielkiej sensacji, gdyż F302 to najprostszy układ dwudrożny z jednym nisko-średniotonowym i na pewno ma godnych konkurentów.

W serii 300 są też dwa modele podstawkowe - mniejszy F300 i większy F301 (ten drugi z takim samym układem, jak F302, oczywiście w mniejszej objętości); centralny - F300C; naścienny - F300LCR (z takim samym układem jak F300C, ale w płytszej obudowie zamkniętej).

Czytaj również: Czy obudowa kolumny jest potrzebna po to, aby działać jako pudło rezonansowe?

Do prostopadłościennej obudowy dołożono wypukły panel wysokotonowego i dopasowane do niego indywidualne maskownice przetworników nisko-średniotonowych.
Do prostopadłościennej obudowy dołożono wypukły panel wysokotonowego i dopasowane do niego indywidualne maskownice przetworników nisko-średniotonowych.

Fyne Audio F303 - układ głośnikowy

W przedstawionych w tym teście konstrukcjach zdecydowanie dominują układy dwuipółdrożne, podobnie będzie również w drugiej grupie, i na tym tle Fyne Audio F303 wyróżnia się układem dwudrożnym w konfiguracji symetrycznej, a więc z parą nisko-średniotonowych.

Pod względem "wydajności" to rozwiązanie o podobnym potencjale jak układ dwuipółdrożny, bowiem niskie częstotliwości przetwarzają obydwa "duże" przetworniki. Oczywiście wiele zależy od tego, jak są "duże", ale tutaj związek z układem jest już przypadkowy.

W całej ofercie Fyne Audio jest tylko jedna konstrukcja symetryczna (nie licząc centralnych, "zwyczajowo" symetrycznych), ale to rozwiązanie nieprzypadkowe, bowiem jest substytutem układu koncentrycznego, który dominuje w wyższych seriach.

Obydwa kreują pozorne punktowe źródło dźwięku, jednak układ koncentryczny ma lepsze charakterystyki kierunkowe w płaszczyźnie pionowej (poza osią główną nie występują przesunięcia fazowe pomiędzy nisko-średniotonowymi) i z tym też wiąże się ważna wskazówka - w przypadku układów symetrycznych oś główna układu powinna być ustalona jak najbliżej jego centrum, a więc osi głośnika wysokotonowego.

Czytaj również: Czy wąska obudowa kolumny jest akustycznie najkorzystniejsza?

Tekstylne kopułki wysokotonowe rzadko osłaniane są metalową siatką, a jeszcze rzadziej ich promieniowanie jest modyfi kowane soczewką akustyczną; znaczenie ma też wypukłość dodanego panelu.
Tekstylne kopułki wysokotonowe rzadko osłaniane są metalową siatką, a jeszcze rzadziej ich promieniowanie jest modyfi kowane soczewką akustyczną; znaczenie ma też wypukłość dodanego panelu.
  • Układ symetryczny a ustawienie kolumny

Podchodząc do tego warunku bezkompromisowo, wymaga to ustawienia wysokotonowego na wysokości ok. 90 cm, a ponieważ ponad nim musi się jeszcze znaleźć jeden z nisko-średniotonowych, cała kolumna powinna osiągnąć wysokość ok. 120 cm...

A wcale nie każda konstrukcja symetryczna spełnia taki warunek, często są to kolumny o "typowej" umiarkowanej wysokości ok. 100 cm, a wtedy głośnik wysokotonowy ląduje na pułapie 75 cm - tak jak w Fyne Audio F303. Nie jest to sytuacja najszczęśliwsza, lecz można wybrnąć z tych kłopotów, o ile "w zamian" zostaną spełnione inne warunki.

Albo tylko jeden, w gruncie rzeczy najłatwiejszy - należy kolumnę pochylić delikatnie do tyłu, aby oś wysokotonowego "wycelować" w miejsce odsłuchowe, co z odległości już 2-3 m będzie oznaczało tylko bezpieczne kilka stopni.

W takiej odległości nawet pochylenie nie musi być potrzebne, jeżeli konstruktor postarał się i przygotował dostatecznie "stabilną" charakterystykę kierunkową (to zależy głównie od rodzaju filtrów i częstotliwości podziału, a nie właściwości poszczególnych przetworników), co ustalimy w naszym Laboratorium.

Czytaj również: Czy kolumny trójdrożne są lepsze od dwudrożnych?

Wylot bas-refleksu z tyłu, dość nisko, bezpośrednio ponad gniazdkiem - takie jego ustawienie wzmacnia bas, chociaż najwięcej zależy od charakterystyki samego układu rezonansowego.
Wylot bas-refleksu z tyłu, dość nisko, bezpośrednio ponad gniazdkiem - takie jego ustawienie wzmacnia bas, chociaż najwięcej zależy od charakterystyki samego układu rezonansowego.

Sam producent przypisuje konfiguracji d’Appolito (jako takiej) zaletę "gładkiego rozpraszania w krytycznym zakresie częstotliwości podziału i rozszerzenia obszaru dobrego odsłuchu, poprawienia brzmienia zarówno na osi głównej, jak i poza nią", lecz z takim stwierdzeniem trudno się zgodzić.

  • Głośniki nisko-średniotonowe

Głośniki nisko-średniotonowe mają srebrzystobiałe membrany, których gładka powierzchnia wskazuje na zastosowanie jakiegoś polimeru, ale producent podaje, że są one wykonane z "multi-fibre", a więc mieszanki włókien - być może na bazie celulozy, a zewnętrzny kolor pochodzi od rodzaju powleczenia (zwyczajowo ciemnoszarego, jak np. w Acoustic Energy AE109, który też nie jest naturalnym kolorem celulozy).

W środku membrany znajduje się nieruchomy korektor fazy, a na zewnątrz - nietypowe górne zawieszenie, nazwane przez producenta FyneFlute. Ta innowacja łączy serię 300 z wyższymi w ofercie Fyne Audio.

"Wgniecenia" służą rozproszeniu fali, która przechodzi z membrany do zawieszenia i zwykle wywołuje pracę zawieszenia w przeciwfazie do pracy membrany (przy niektórych częstotliwościach), co jest jednym z powodów nierównomierności charakterystyki. 

  • Głośnik wysokotonowy

Głośnik wysokotonowy w Fyne Audio F303 to 25-mm kopułka tekstylna, tutaj pewną niespodzianką jest osłonięcie jej metalową siateczką, w dodatku z ulokowanym centralnie dyfuzorem - "kompensatorem opóźnienia fazowego".

Takie ustroje spotyka się czasami przed kopułkami metalowymi, gdzie służą redukcji rezonansu powstającego na skutek "łamania" się sztywnej kopułki. Tutaj chodzi o coś innego - konstruktor chce wyrównać fazę fal biegnących z różnych części kopułki; jaki będzie ostateczny efekt tego - znowu zobaczymy w Laboratorium.

Głośnik wysokotonowy znajduje się na paneliku rozciągniętym na całą szerokość obudowy, jego powierzchnia jest lekko wypukła i kontynuowana z obydwu stron indywidualnymi maskownicami głośników nisko-średniotonowych.

***

Kolumna jest stabilizowana cokołem w formie dwóch dużych "sztab". Kilka oryginalnych dodatków określa jej wyrazisty charakter, wykończenie powierzchni jest już typowe dla tej klasy cenowej - standardową folią drewnopodobną, orzechową (w teście), dębową lub czarną.

Czytaj również: Dlaczego otwór bas-refleks nie promieniuje w fazie przeciwnej do fazy przedniej strony membrany?

Cokół złożony z dwóch części nawiązuje łukami do profilu górnej części obudowy.
Cokół złożony z dwóch części nawiązuje łukami do profilu górnej części obudowy.

Fyne Audio F303 - odsłuch

Drugi test kolumn Fyne przynosi podobne wrażenia, jakie pojawiły się za pierwszym razem. Fyne jest u nas na początku dobrej drogi, aby wyrobić sobie opinię marki przewidywalnej i na szczęście nie oznacza to oczekiwania na problemy, a zwłaszcza - na nudę.

Fyne Audio F303 grają żwawo, bezpośrednio, bez kompleksów i bez komplikacji, jaśniej niż T-Zero+, układają dźwięk i emocje wyraźnie inaczej. Średnica nie jest dociążona ani ocieplona, chętnie ściąga uwagę na wyższe rejestry, a mimo to nie staje się nieprzyjemna i agresywna - pokazuje muzykę w sposób raczej radosny niż romantyczny, bliski, ale nie intymny.

Dynamika służy tutaj raczej zręczności niż brutalnej sile, bas nie jest przymulony czy zdudniony, dawka niskotonowych podbarwień niewielka i pozostaje na drugim planie względem dość klarownej dźwięczności średnicy i góry.

Czytaj również: Jak należy ustawić zespoły głośnikowe względem miejsca odsłuchowego?

Błyszcząca membrana, według informacji producenta, jest wykonana z celulozy - i jest to możliwe, taka powierzchnia zewnętrzna może być efektem nietypowego powleczenia. Oryginalne jest też górne zawieszenie - z "wgnieceniami" układającymi się w rysunek turbiny.
Błyszcząca membrana, według informacji producenta, jest wykonana z celulozy - i jest to możliwe, taka powierzchnia zewnętrzna może być efektem nietypowego powleczenia. Oryginalne jest też górne zawieszenie - z "wgnieceniami" układającymi się w rysunek turbiny.

To jednak nie enklawa plastyczności i łagodności, strunowe lubią szarpać i generować bogate harmoniczne, dęte - "wyjść" do przodu, fortepian ma podkreślone wyższe rejestry, łatwo śledzić grę, a trudniej odczuć jego wielkość.

Barwa jest trochę płytka, jednostajna, ale nie stanowi to problemu, tyle że nie będziemy raczeni wyjątkową naturalnością źródeł akustycznych. Nie jest to dźwięk bardzo subtelny i niuansujący, a mimo to nie ograniczałbym Fyne Audio F303 do muzyki najprostszej - wszystko zabrzmiało po prostu fajnie dzięki lekkości i łatwości, natychmiastowej zrozumiałości "co jest grane".

Wysokie tony nie wchodzą w niuanse i odcienie, ale też nie szorują i nie wbijają szpilek. Bas jest skupiony w uderzeniach, ale nienapastliwy, czytelny w wyższym podzakresie.

Wydaje się więc, że kolumny te mają szansę "wytrzymać" po przysunięciu do ściany, a my powinniśmy wytrzymać wszystkie ich niedociągnięcia, ciesząc się z łatwego kontaktu z samą muzyką.

Specyfikacja techniczna

FYNE AUDIO F303
Moc wzmacniacza [W] 75 (wg danych producenta)
Wymiary [cm] 92,2 x 23,3 x 30,8 (wysokość i szerokość bez cokołu)
Rodzaj głośników W
Efektywność [dB] 89
Impedancja (Ω) 6
Wymiary: wys./szer./gł., W przypadku urządzeń testowanych w AUDIO wartość mierzona.
Laboratorium
Laboratorium Fyne Audio F303

Producent deklaruje pasmo przenoszenia 32 Hz – 28 kHz, ale przy warunku "-6 dB w pomieszczeniu", a pomieszczenie wzmacnia niskie częstotliwości... Zmierzona charakterystyka F303 jest dość specyficzna, wyróżnia się zarówno dużymi nierównomiernościami w zakresie wysokich częstotliwości, jak też wczesnym, ale relatywnie łagodnym spadkiem w zakresie niskich częstotliwości, którego powodem jest bardzo niskie strojenie bas-refleksu – do 25 Hz – gdzie głośniki nie są już w stanie pobudzać układu do tak efektywnego działania, aby charakterystyka utrzymała się na wyższym poziomie, jednak przesuwa miejsce, poniżej którego opada już stromo.

Spadek -6 dB względem poziomu średniego pojawia się przy ok. 45 Hz, ale poniżej, aż do 20 Hz, nachylenie jest umiarkowane, i w dużym stopniu może zostać skompensowane przez odbicia w pomieszczeniu.

Ponadto z takim strojeniem wiąże się dobra odpowiedź impulsowa. Mimo dużych "skoków" w zakresie wysokich tonów, charakterystyka z osi głównej, a także z osi -7º mieści się (prawie...) w ścieżce +/-3 dB.

Oś główną pomiaru ustaliliśmy nieco niżej niż zwykle, na wysokości 80 cm, ale to wciąż wyżej niż oś wysokotonowego (i całego układu symetrycznego), znajdująca się na 75 cm, dlatego pod kątem +7º (w górę), gdy znajdujemy się daleko od osi głównej konstrukcji, pojawia się największa zapadłość przy 2,5 kHz. Maskownica wprowadza na tym tle zmiany umiarkowane.

Producent podaje czułość 91 dB, w naszych pomiarach aż takiej wartości nie ustaliliśmy, ale 89 dB to też dużo, zwłaszcza przy impedancji znamionowej 6 Ω, bez wątpienia wynikającej z 5-omowego minimum przy ok. 220 Hz.

Producent podaje 8 Ω, z tym już nie możemy się zgodzić, ale płynąca stąd sugestia, że F303 to obciążenie "łatwe", wciąż się broni. Za to firma nie przesadza z obietnicami mocy znamionowej – ta ma wynosić umiarkowane 75 W.

FYNE AUDIO testy
Live Sound & Installation kwiecień - maj 2020

Live Sound & Installation

Magazyn techniki estradowej

Gitarzysta maj 2024

Gitarzysta

Magazyn fanów gitary

Perkusista styczeń 2022

Perkusista

Magazyn fanów perkusji

Estrada i Studio czerwiec 2021

Estrada i Studio

Magazyn muzyków i realizatorów dźwięku

Estrada i Studio Plus listopad 2016 - styczeń 2017

Estrada i Studio Plus

Magazyn muzyków i realizatorów dźwięku

Audio październik 2024

Audio

Miesięcznik audiofilski - polski przedstawiciel European Imaging and Sound Association

Domowe Studio - Przewodnik 2016

Domowe Studio - Przewodnik

Najlepsza droga do nagrywania muzyki w domu