Test w PDF
Najnowszy model RS (Rega Special) jest jeszcze bardziej wyczynowy. Nie jest to model rocznicowy ani limitowany, dołącza do regularnej oferty, w której można było wcześniej znaleźć lukę – pomiędzy "zwykłym" Planarem 3 (3800 zł), a Planarem 6 (6200 zł).
Planar 3 RS - zmiany i modyfikacje
- Plinta
Zmiany i modyfikacje rozgrywają się na trzech zasadniczych płaszczyznach. Pierwszą i chyba najważniejszą z nich, biorąc pod uwagę specyficzne podejście producenta, jest plinta. Według Regi ma być sztywna, ale lekka; inni konstruktorzy sądzą, że brzmieniu lepiej służy duża masa.
W Planarze 3 RS plinta jest wykonana z materiału o nazwie HPL (High Pressure Laminate); HPL nie był wcześniej stosowany w Planarach 3 (ani tańszych modelach), lecz w droższych (Planar 6, 8 oraz 10). Na nią położono płytę ze szczotkowanego aluminium. Plinta jest też uzbrojona w metalowe klamry J (dolną i górną), spinające newralgiczne obszary – mocowania centralnego łożyska talerza oraz kolumny ramienia.
- Zasilacz Neo
Drugim specjalnym rozwiązaniem RS jest zaawansowany, zewnętrzny zasilacz Neo (opisany dokładnie obok), chociaż znamy go już z innych gramofonów Regi, w tym z Planara 3 Anniversary.
- Wkładka Rega Nd5
Trzecią atrakcją 3 RS jest wkładka Rega Nd5. Można ją kupić oddzielnie (1700 zł), jest też dostępna jako opcja do regularnego Planara 3 (ale w takiej konfiguracji kosztuje on 5000 zł, niemal tyle co RS z innymi udoskonaleniami). Atutem Nd5 są magnesy neodymowe, igła typu Nude ma szlif eliptyczny, napięcie wyjściowe jest wysokie, 5–6 mV.
Wkładkę zainstalowano za pomocą trzech śrub (co jest jednym z oryginalnych patentów Regi) do znanego ramienia RB330 o długości 9 cali. Ramię jest bardzo sztywne i przyjemne w obsłudze – oczywiście w ramach koncepcji gramofonu w pełni manualnego. Wstępna kalibracja jest nieskomplikowana.
Czytaj również: Napęd gramofonu - dlaczego jest ważny i jak działa?
Tylna przeciwwaga to "tylko" ciężarek, który ląduje w określonym miejscu, natomiast regulację siły nacisku przeprowadzamy niezależnym pokrętłem (z wyraźną skalą) umieszczonym z boku. Ciężej dostrzec trzpień regulacji anti-skatingu w korytku pod poziomą, główną rurką.
Rega przekonuje, że ten element ma mniejsze znaczenie i generalne wystarczy ustawić go gdzieś pomiędzy wskaźnikami 1 a 2 (dla typowych wkładek MM). Rega (nie tylko w tej konstrukcji) ignoruje regulację kąta VTA (na rynku dostępne są niefabryczne zestawy regulacyjne w formie dystansów). Gramofon nie ma także regulacji azymutu. Talerz jest szklany, z filcową matą.
Rega Planar 3 RS - napęd
Rega Planar 3 RS to nadal gramofon z napędem bezpośrednim, w całości ukrytym pod talerzem. Obroty są przekazywane z silnika na wewnętrzny subtalerz za pomocą specjalnego paska Reference EBLT.
Napięcie z wkładki jest wyprowadzone wprost do wysokiej jakości interkonektów, z kontrowersyjną konfiguracją uziemienia – bez typowej, dodatkowej żyły (masa ramienia podłączona jest do interkonektu, zazwyczaj w oplocie lewego kanału). Planar 3 RS kręci talerzem o 0,32% szybciej, zniekształcenia W&F wynoszą umiarkowane 0,21%.
Czytaj również: Jaki jest optymalny nacisk igły na płytę?
Rega Planar 3 RS - odsłuch
Każdy z gramofonów tego testu zagrał odpowiednio do swojej ceny, i chociaż zakrawa to na eufemizm, to naprawdę żaden nie rozczarował, i nie jest to kurtuazja.
Różnice były przy tym wyraźne. Nie pomyliłbym ich w ślepym teście (przynajmniej teraz…), co tylko zwiększa ich atrakcyjność, dając nam realny wybór wśród odmiennych profili i możliwości. Nie ma wśród nich takiego modelu, włącznie z Regą Planar 3 RS, który byłby w stanie zastąpić wszystkie pozostałe, połączyć ich zalety i wyeliminować wady.
Ale koniec wieńczy dzieło… I chociaż porządek prezentacji podyktowała, jak zwykle, kolejność alfabetyczna (nazw firm), a nie z góry zaplanowana narracja, to mamy spektakularny finał.
Rega od dekad udoskonala swoje "Trójki". Efekty bywają mniej lub bardziej… intensywne, ale w zasadzie zawsze udane, pozostające w ramach oryginalnego, a zarazem klasycznego już stylu. Tak było też niedawno w przypadku rocznicowego modelu Planar 3 Anniversary. Jednak najnowszy RS to zarówno modyfikacja, jak i postęp.
Bas Regi Planar 3 RS jest raczej sprężysty, do tego niski, a przy tym wybornie różnicowany. Stwierdzenie, że 3 RS gra równo i dokładnie, nie oddaje sensu i jakości sytuacji. Przypomina ona działanie gramofonów wyższej klasy, wyposażonych we wkładki MC.
Czytaj również: Jakiego typu wkładki są lepsze - MM czy MC?
To wyzwolenie się z przyjemnej, ale jednak krępującej uniwersalność strefy komfortu, opartej na płynności i gładkości (skądinąd godnym uznania wzorem tego stylu jest XA B) i osiągnięcie wyższej dynamiki, selektywności, rozdzielczości – bardzo analogowej, ale już jakby mniej gramofonowej…
Planar 3 RS gra mocno i precyzyjnie, spójnie i szczegółowo. Solidnie, zdrowo, bezpośrednio, a przy tym zachowuje doskonały porządek w każdym wymiarze – tonalnym, przestrzennym, dynamicznym. Czego nie doświadczymy? Druga strona medalu to odsunięcie trochę na bok barwy, ciepła, subtelności.
W każdym razie emocje muzyczne nie przywodzą na myśl takich skojarzeń. Średnica jest neutralna, naturalna, bliska i oczywista. Wysokie tony rozwinięte, swobodne, kiedy trzeba – z mocnymi talerzami, kiedy indziej z delikatnymi smaczkami.
Czytaj również: Jaka jest żywotność wkładek gramofonowych?
Na pomoc paskowi
Stosowanie zewnętrznych, specjalnych zasilaczy ma w hi-fi bogatą tradycję i różne uzasadnienia. W przypadku urządzeń elektronicznych, zwłaszcza wzmacniaczy, ma zapewnić odpowiednią dawkę i jakość energii, w innych sytuacjach – odsunąć potencjalne źródło zakłóceń (jakim zawsze jest zasilacz), a w gramofonie… to jeszcze inna historia.
Zasilacz Neo przynosi zarówno korzyści funkcjonalne, jak też brzmieniowe. To efekty precyzyjnej kontroli i korekcji prędkości obrotowej, co skutkuje niskim poziomem zniekształceń W&F.
Oczywistą funkcją zasilacza Neo jest możliwość łatwego wyboru prędkości obrotowej (33,3 lub 45 obr./min). Rega przygotowała też zaawansowany system ręcznego dostrajania prędkości.
Gramofon jest już skalibrowany w fabryce, jednak Rega zwraca uwagę na zjawisko postępującego zużywania się paska napędowego, co jest jedną ze słabości tego typu napędów. Będzie to powodowało zmianę prędkości obrotowej, ale jeżeli możemy ją skompensować, to wymianę paska na nowy możemy odłożyć na później.
Zasilacz jest jednak tylko sterownikiem, nie ma funkcji odczytu prędkości, więc w procesie kalibracji niezbędne będą dodatkowe narzędzia, np. dysk i lampa stroboskopowa. Zmiana prędkości odbywa się skokowo, ale z dużą precyzją (co 0,01 obr./min), do czego służy mały "trymer" wewnątrz obudowy (dostęp przez otwór w tylnej ściance).
Może się oczywiście zdarzyć, że skutek własnych regulacji będzie odwrotny do zamierzonego, ale łatwo wrócić do ustawienia fabrycznego, co jest zalecane po instalacji nowego paska.
