JBL
Arena 180

Serii Arena nie wypada przedstawiać jako zupełnej nowości - niedługo minie rok od pierwszych anonsów na jej temat. Formalny test jednego z jej modeli publikujemy na łamach "Audio" dopiero teraz, ale nie mniej ważna prezentacja miała miejsce już w numerze 9/2015 - w praktyce cała seria Arena zdobyła nagrodę EISA, co wówczas uroczyście obwieściliśmy. A ponieważ uzasadnienie dla tej nagrody (przetłumaczone potem na różne języki) napisała właśnie nasza redakcja, więc tytułem wstępu, nie od rzeczy będzie przypomnieć jego fragment:

Nasza ocena

Wykonanie
Połączenie uniwersalnej estetyki z elementami firmowego stylu. Wysoka obudowa z układem dwudrożnym, bazującym na dwóch 18-tkach i charakterystycznym wysokotonowym (tekstylna kopułka w krótkiej tubce). Do wyboru dwie wersje kolorystyczne - czarna i biała. Bez luksusów, ale porządnie.
Laboratorium
Łatwe, 6-omowe obciążenie, czułość 87 dB. Niska dolna częstotliwość graniczna (-6 dB przy 30 Hz), wyrównana charakterystyka w zakresie średnio-wysokotonowym, z niewielkimi zafalowaniami, zależnymi od osi pomiaru.
Brzmienie
Gęste, obszerne, dynamiczne, z mocnym i niskim basem, bliskimi wokalami, bez wyostrzeń, ale i bez cyzelowania. Zdrowe, sprawne, witalne.
Artykuł pochodzi z Audio

Wysokiej jakości systemy wielokanałowe wymagają zwykle dużo miejsca i poważnych wydatków. Jednak seria przystępnych cenowo zespołów głośnikowych, oferowanych przez JBL w ramach nowej serii Arena, pozwala posiadaczom średniobudżetowych amplitunerów AV, poszukującym systemów głośnikowych w podobnej cenie, stworzyć kino domowe o dużych możliwościach. Arena otwiera dla szerokiego audytorium wielkie doświadczenie JBL-a w kreowaniu kinowego dźwięku".

W serii Arena są dostępne dwie konstrukcje podstawkowe (mniejsza z nich jest przeznaczona raczej do powieszenia na ścianie), dwie wolnostojące, jedna centralna i subwoofer.

Tym razem mniejsza (Arena 170) i większa (Arena 180) konstrukcja wolnostojąca nie różnią się średnicą przetworników nisko-średniotonowych, ale ich liczbą: Arena 170 ma tylko jeden, Arena 180 - dwa.

Na tej podstawie można by podejrzewać, że o ile Arena 170 jest dwudrożna, to JBL Arena 180 - dwuipółdrożna; przecież w taki sposób konfiguruje podobne zestawy większość konstruktorów, ale nie wszyscy, i JBL nie jest wyjątkiem.

JBL Arena 180 jest więc "tylko" układem dwudrożnym, obydwie 18-tki są podłączone przez wspólny filtr i pracują w całym zakresie nisko-średniotonowym; co jest wyraźnie kontrastowym rozwiązaniem w stosunku do sposobu filtrowania Indiany Tesi 560, w której dolny głośnik jest odcinany bardzo nisko.

Jedno i drugie rozwiązanie ma swoje zalety i wady. Konfiguracja taka jak w Arenie 180 pomoże osiągnąć wysoką efektywność, ale może być wrażliwa w sferze charakterystyk kierunkowych (w płaszczyźnie pionowej).

Boczne ścianki obudowy delikatnie zbiegają się do tyłu, a górna ścianka jest pochylona; fal stojących to nie wyeliminuje, ale dodaje trochę szyku.

Boczne ścianki obudowy delikatnie zbiegają się do tyłu, a górna ścianka jest pochylona; fal stojących to nie wyeliminuje, ale dodaje trochę szyku.

Aby zredukować takie problemy, słuszne jest ustalenie niskiej częstotliwości podziału (z głośnikiem wysokotonowym) i filtra o dużym nachyleniu zbocza (w sumie chodzi o to, aby obydwa nisko-średniotonowe nie wpadały w pułapkę wzajemnych dużych przesunięć fazowych, powstających przy krótkich falach i pod większymi kątami); potwierdzają to dane producenta - częstotliwość podziału 2,1 kHz i filtr 18 dB/okt.

Jednak na początku firmowego opisu przeczytamy, że: "JBL Arena 180 to dwudrożna kolumna podłogowa z dwoma przetwornikami o średnicy 7" (178 mm) i wręcz miażdżącym wooferem." Gdzie ten woofer?

Postawmy kropkę nad "i"- tam żadnego dodatkowego woofera nie ma, może nieporozumienie wzięło się z obserwacji całego systemu 5.1, w którym pojawia się subwoofer SUB 100P. Obydwie 18-tki pracują we wspólnej komorze, z wylotem bas-refleks na tylnej ściance. Ich membrany wykonano z firmowej "policelulozy", ale nie sam materiał, tylko koncentryczne przetłoczenia membrany będą bardziej wpadać w oko i kojarzyć się z JBL-ami.

We wszystkich konstrukcjach serii Arena, oczywiście z wyjątkiem subwoofera, zastosowano taki sam, też charakterystyczny dla JBL-a, przetwornik wysokotonowy. Nie jest to rasowy, zaawansowany przetwornik tubowy (kompresyjny), jaki występuje w referencyjnych JBL-ach.

Tubowy profil wylotu, ukształtowanego przed 25-mm kopułką, nie jest jednak tylko sugestywną dekoracją - realnie kształtuje charakterystyki kierunkowe, zgodnie z firmowymi receptami. Ważną zmianą (w konstrukcji JBL-a) wydaje się zastosowanie miękkiej (tekstylnej), a nie metalowej kopułki, chociaż kopułki tekstylne pojawiały się już takie, okazjonalnie wcześniej w konstrukcjach JBL-a.

Wzornictwo serii Arena jest ostrożniejsze niż poprzedniej serii Studio 100, dodatki są subtelne.

Wzornictwo serii Arena jest ostrożniejsze niż poprzedniej serii Studio 100, dodatki są subtelne.

Projekt samej obudowy jest dość ostrożny, kolumny z założonymi maskownicami nie będą specjalnie zwracać uwagi, co jest świadomym odwrotem z daleko wysuniętych pozycji, jakie kilka la temu zajęła seria Studio 100 - jej bardzo odważny design wywołał mieszane uczucia, i w ocenie szefów JBL-a nie pozwolił odnieść spodziewanego sukcesu, więc tym razem argumenty mają być bardziej tradycyjne i powszechnie akceptowalne, a zarazem niepozbawione firmowego charakteru.

Przyjemne są szerokie pierścienie koszy głośników nisko-średniotonowych, sugerujące profesjonalną solidność urządzenia. Nic tu nie błyszczy, kolorystyka jest bardzo oszczędna, monochromatyczna.

Obudowa kolumn JBL Arena 180 nie jest jednak wcale taka prościutka - jej boczne ścianki zbiegają się do tyłu, górna też opada lekkim skosem, a przednie krawędzie są delikatnie zaokrąglone, to ładne gesty zarówno w kierunku akustyki, jak i estetyki.

Zwraca jednak uwagę brak cokołu - zwykle spotykanego przy tak wysokich i smukłych kolumnach; JBL podchodzi do tematu ze spokojem - kolumny same, a nawet lekko potrącone, się nie przewrócą, cokół nie dla każdego jest ozdobą, a zawsze kosztuje. Za to w dolnej ściance są zainstalowane gumowe nóżki, w środek których można wkręcić kolce.

Boczne ścianki wykończono folią drewnopodobną, pozostałe - folią typu "morka"; dostępne są wersje czarna i biała.

Odsłuch

Nazwę Arena można odczytywać jako zapowiedź brzmienia estradowego, co wielu zachęci, chociaż innych zniechęci, podobnie jak wygląd wysokotonowego, zanim jeszcze się okaże, jaka jest zawartość tubki w tubce i areny w Arenie. Chociaż słowo "kompromis" nie wygląda dobrze w kontekście obiecywanego żywiołu, to w sumie całe szczęście, że JBL-e nie idą na całość, nie próbują za wszelką cenę zrobić "wrażenia".

Wobec takich obaw lub nadziei, grają zaskakująco normalnie, co dla mnie jest ich największych sukcesem, przy czym mieszczą jednak w tej normalności większy potencjał dynamiki niż z większości pozostałych kolumn testu.

Bas jest mocny i masywny, schodzi nisko i uderza z rozmachem, będzie dobrą podstawą dla muzyki rockowej; w tym kierunku, zgodnie z przewidywaniami, skłaniać się będą "upodobania" tych kolumn, jednak ostatecznie nie są ściśle wyspecjalizowane i niezdolne do poprawnego zagrania czegokolwiek.

JBL Arena 180

JBL Arena 180.

Nie są też wcale "efekciarskie" przez eksponowanie obydwu skrajów pasma - bas jest ważny, ale niedominujący, a wysokie tony... w sumie nie jest to niespodzianka - również kolumny serii Studio 100 nie były w tym zakresie kłopotliwe.

Góra pasma jest wkomponowana, wcale nie dzwoni i nie drażni, nie jest bardzo subtelna i wyrafinowana, ale zupełnie bezpieczna. Zastosowanie kopułki tekstylnej oddaliło wszelkie metaliczności. To raczej środek pasma poczyna sobie śmielej, bez cieniowania w górnym podzakresie, jeszcze daleko od natarczywości, ale już bezpośrednio, blisko, intensywnie.

Żywe i często zamaszyste brzmienie JBL Arena 180 wynika w równym stopniu z odważnej średnicy, jak i muskularnego basu. Dźwięki są rysowane grubymi kreskami, nasycone, co nie oznacza ociężałości, bo akcja toczy się szybko, Areny nie zatrzymują się nad drobiazgami, nie cyzelują, grają do przodu i szerokim frontem - scena jest obszerna, pozycje pozornych źródeł ustalane z grubsza, ale wiarygodnie.

Andrzej Kisiel

Specyfikacja techniczna

JBL Arena 180
Moc wzmacniacza [W] 20-225
Wymiary [cm] 109 x 22 x 31,5
Typ obudowy br-t
Rodzaj głośników W
Efektywność [dB] 87
Impedancja (Ω) 6
Wymiary: wys./szer./gł., W przypadku urządzeń testowanych w AUDIO wartość mierzona.
Laboratorium
Rys. 2. JBL Arena 180 - charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, na różnych osiach.
Rys. 2. JBL Arena 180 - charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, na różnych osiach.
Laboratorium JBL ARENA 180

JBL należy dzisiaj do nielicznych producentów, którzy projektują 8-omowe zespoły głośnikowe (naprawdę 8-omowe, a nie tylko na kartkach katalogów). Sprawdziliśmy to w naszych testach wielokrotnie, ale nie jest to żelazną regułą i czasami JBL-e nie spełniają dokładnie warunków koniecznych do ustalenia 8-omowej impedancji znamionowej. W przypadku Areny 180 ponownie występuje taka deklaracja.

Charakterystyka impedancji ma jednak minimum o wartości 5 Ω (przy 180 Hz), co może być podstawą do przyznania 6-omowej impedancji znamionowej. Przechodząc od formalności do praktyki, Arena 180 to dość łatwe obciążenie, kolumny te będziemy mogli podłączyć nie tylko do każdego wzmacniacza, ale i każdego amplitunera.

Producent podaje efektywność 88 dB, wynik naszego pomiaru pokazuje średni poziom czułości ok. 87 dB - to dobry rezultat przy 6-omowej impedancji. Również na rozciągnięcie pasma trudno narzekać - charakterystyka w zakresie niskotonowym obiecuje dużo wrażeń basowych, przy 100 Hz mamy wysoki, ale łagodny szczyt, poniżej opada dość łagodnie aż do 30 Hz (bas-refleks dostrojono nisko), a spadek -6 dB względem poziomu średniego odnotowujemy właśnie przy ok. 30 Hz.

W zakresie średniotonowym, zwłaszcza powyżej 1 kHz, charakterystyki są trochę pofalowane i rozchodzą się dla pomiarów przeprowadzonych pod różnymi kątami, ale na osi głównej, a także na osi +7 st., utrzymujemy się w granicach +/-2 dB - to przecież wynik, jakiego mogą "pozazdrościć” inne kolumny tego testu.

Warto jednak trzymać się wskazanych osi (siedzieć z głową na wysokości 90-100 cm), a nie niżej, (bowiem pod kątem -7 st. pojawiają się równocześnie dołek przy 2,5 kHz i szpic przy 4,2 Hz), a także zdjąć maskownicę, która wprowadza wąskopasmową zapadłość przy 6 kHz - jeszcze nic strasznego, ale bez tych dodatków brzmienie będzie lepsze.

JBL testy
Live Sound & Installation kwiecień - maj 2020

Live Sound & Installation

Magazyn techniki estradowej

Gitarzysta maj 2024

Gitarzysta

Magazyn fanów gitary

Perkusista styczeń 2022

Perkusista

Magazyn fanów perkusji

Estrada i Studio czerwiec 2021

Estrada i Studio

Magazyn muzyków i realizatorów dźwięku

Estrada i Studio Plus listopad 2016 - styczeń 2017

Estrada i Studio Plus

Magazyn muzyków i realizatorów dźwięku

Audio październik 2024

Audio

Miesięcznik audiofilski - polski przedstawiciel European Imaging and Sound Association

Domowe Studio - Przewodnik 2016

Domowe Studio - Przewodnik

Najlepsza droga do nagrywania muzyki w domu