Gramofon służy do odtwarzania płyt gramofonowych (winylowych). Składa się z napędzanego silnikiem elektrycznym talerza oraz umieszczonej na ramieniu (te dzielimy na proste, typu S, typu J i tangencjalne) wkładki z igłą. Igła jest wprowadzana w drgania przez nierównomierności rowka, które odpowiadają zmianom dźwięku, a we wkładce drgania te są zamieniane w zmienny prąd elektryczny. Taki sygnał jest oddawany na zewnątrz i przed wzmocnieniem wymaga jeszcze korekcji w specjalnym układzie "phono stage", który jednak może być też częścią samego gramofonu (zwłaszcza w nowoczesnych, ale i niedrogich modelach). Bardzo istotnym elementem w gramofonie jest napęd. Obecnie stosowanym najczęściej jest napęd paskowy, oprócz niego wyróżniamy napędy bezpośredni, zębatkowy i magnetyczny. Ze względu na możliwości obsługi gramofony dzielimy na manualne (większość czynności wykonujemy ręcznie), automatyczne (obsługa sprowadza się do naciśnięcia jednego przycisku) i półautomatyczne. Podstawowa rola, zasada działania i konstrukcja gramofonu nie zmieniły się od lat, ale renesans "analogu" w czasach techniki cyfrowej przyniósł kilka nowych rozwiązań. Pojawiły się w nich... przetworniki A/C i wyjścia USB, pozwalające zgrać płytę (sygnał cyfrowy) na komputer, a także transmisja Bluetooth - obydwa pomysły stoją w sprzeczności z analogową naturą winylu, ale są atrakcją dla wielu użytkowników.
